مفاهیم اساسى در خبر نویسى
خبرى که از طرق وسایل ارتباط جمعى به اطلاع مردم مىرسد، باید درست (Accurate)، روشن (Clear)، و جامع (Complete)، باشد. این مفاهیم باید از مرحله گردآورى اطلاعات حول یک رویداد تا مرحله ارائه آن در نظر گرفته شود. درستى خبر یکى از مسئولیتهاى مهم رسانههاى خبری، ارائه اطلاعات درست به مخاطبان است. اطمینان از درستى
کرونا :
خبرى که از طرق وسایل ارتباط جمعى به اطلاع مردم مىرسد، باید درست (Accurate)، روشن (Clear)، و جامع (Complete)، باشد. این مفاهیم باید از مرحله گردآورى اطلاعات حول یک رویداد تا مرحله ارائه آن در نظر گرفته شود.
درستى خبر
– خبر پیامى است که احتمال صدق و کذب در آن وجود دارد.
– خبر الزاماً گزارش رویدادهاى جارى (تازهها) نیست. ممکن است واقعهاى که سالها قبل رخ داده، با نمایان شدن اطلاعات تازه ارزش خبرى پیدا کند. (اخبار مربوط به اکتشافات باستانشناسی، عملیات جاسوسى و…)
– خبر، رویدادى است که قرار است اتفاق بیفتد، اما هنوز رخ نداده است (خبر مربوط به مسافرتها، ملاقتها، کنفرانسها …)
– رویدادى که براى یکنفر یا گروهى ارزش خبری(News values)، دارد، براى دیگرى یا گروهى دیگر ممکن است بىاهمیت باشد.
هر روز صدها و شاید هزاران رویداد کوچک و بزرگ در گوشه و کنار جهان اتفاق مىافتد، اما امکان تهیه گزارش از تمام آنها وجود ندارد و تعداد زیادى از وقایع نیز ارزش خبرى لازم را براى گزارش و انتقال آنها به مخاطبین ندارند. بنابراین براى تشخیص این که چه رویدادى ارزش تهیه گزارش دارد، احتیاج به معیارهائى است که به کمک آن بتوان وقایع را ارزشیابى و گزارش جامعى از آن رویداد براى مخاطبان تهیه کرد. این معیارها که به تنهائى یا گاه با ترکیب با یکدیگر، یک رویداد را پدید مىآورند و در ماهیت خود رویداد وجود دارند، ارزشهاى خبری نامیده مىشود.
اهمیت شناخت ارزشهاى خبرى در این است که مىتواند هم خبرنگار را در شناخت و فهم خبر (سوژهیابی) کمک کند، هم در تنظیم خبر او را یارى دهد و هم مىتواند بهعنوان معیارهائى براى مقایسه، ارزشگذارى و گزینش رویدادهاى روز (از جهات اولویتگذاری، جا در صفحه، اندازه تیتر و…) مورد بهرهبردارى قرار گیرد.
این معیارها شامل دربرگیری، شهرت، برخوردها و اختلافات، استثنائات و شگفتىها و بزرگى مجاورت و تازگى خبر است.
دربرگیرى
رویداد هنگامى داراى ارزش دربرگیرى (Impact)، است که بر روى تعداد زیادى از افراد جامعه تأثیرى در زمان حال یا آینده داشته باشد. دربرگیرى یک رویداد ممکن است نفع یا زیان چه مادى و چه معنوى افراد جامعه را سبب شود و تأثیرى مستقیم یا غیرمستقیم بر روى مردم داشته باشد. در برگیرى در مورد مخاطبان یک رسانه نسبى است. بهعنوان مثال یک روزنامه عمومى که مخاطبانى از هر طبقه جامعه دارد، در مقام گزینش و انتخاب بین چند رویداد با مخاطبان مختلف، طبعاً با در نظر گرفتن ارزش در بر گیری، خبرى را برمىگزیند که گروه بیشترى از مخاطبان را پوشش دهد.
به مثالهاى زیر توجه کنید:
۱. شناسنامه کلیه اتباع کشور تعویض مىشود.
۲. پزشکان از پرداخت مالیات مطب معاف شدند.
۳. اصناف بیمه اجبارى مىشوند.
۴. عوارض خروج از کشور ۱۰ درصد افزایش یافت.
باتوجه به ارزش خبرى دربرگیرى (فراگیری) اثرى که خبر شماره (۱) بر عموم مردم دارد جاى تردید نیست و به ترتیب خبرهاى شماره (۲)، شماره (۳) و شماره (۴) از نظر دربرگیرى به ترتیب در مقامهاى بعدى قرار مىگیرد. خبر اول، تمامى افراد گشور را بهطور مستقیم دربر مىگیرد، در صورتىکه خبرهاى بعدى گروههائى را بهطور مستقیم و گروههاى دیگرى را بهطور غیرمستقیم پوشش مىدهد و بدون تردید ارزش دربرگیرى در مورد خبر اول بیشتر است. با این حال در رسانهها، اولویتگذارى تفاوت مىکند. یک رسانه ویژه پزشکان خبر شماره (۲) را در اولویت قرار مىدهد و یک ارگان اصناف، خبر شماره (۳) را. پس درحالىکه یک خبر بهطور مطلق مىتواند براى رسانههائى ارزش دربرگیرى داشته باشد، براى رسانههاى دیگر نسبى است. این نکته از آن جهت مورد اشاره قرار گرفت که هر خبرنگارى با توجه به مشىرسانه و مخاطبانى که دارد باید ارزش خبرى دربرگیری را مورد ارزیابى قرار دهد.
شهرت
اشخاص حقیقى و حقوقى و حتى برخى از اشیاء هرگاه بهخاطر فعالیتها و معروفیت آنها در جامعه ملى و فراملى شناخته شده باشند، ارزش خبرى دارند.
شهرت (Fame)، ممکن است، بار معنائى مثبت یا منفى داشته باشد. افراد و نهادهاى جامعه و برخى اشیاء و بهطور اعم ذىروح و بىروح از شهرت یکسان برخوردار نیستند. به همین دلیل ارزش خبرى یکسان نیز ندارند. شخصیتهاى مذهبی، سیاسی، فرهنگى اجتماعى از یکسو و بىروح و جامد از سوى دیگر یا سازمانها و ادارههاى خصوصى و دولتى که بهخاطر کارها یا خدمات آنها میان مردم شناخته شده باشند، حاوى این بُعد خبرى هستند. مرگ یک فرد عادى با درگذشت یک فرد مشهور ارزش خبرى یکسان ندارد. یک بناى یاد بود و مشهور و بنا یا ساختمانى بهعنوان سمبل یک شهر یا کشور با خانهاى معمولى در شهر یا روستائى از نظر ارزش خبرى تفاوت فاحشى دارد. بنابراین ارزش شهرت در مورد ذىروح و بىروح با توجه به معروفیت آن نزد جامعه ملى یا جهانى تعیین و ارزشگذارى مىشود.
به این مثالها توجه کنید:
۱. وزیر صنایع فردا به آلمان مىرود.
۲. رئیسجمهورى به آلمان مىرود.
۳. معلمى در راه بازگشت به خانه جان سپرد.
در این سه مثال ارزش شهرت نمایان مىشود. با قیاس در دو مثال اول سفر وزیر صنایع و سفر رئیسجمهورى از نظر مقام طبعاً مقام رئیسجمهورى از شهرت بیشترى برخوردار است.
مثال:۱. برج ایفل رو به انهدام است.
۲. ساختمانى در خیابان فردوسى رو به انهدام است.
در این مثالها شهرت برج ایفل بهعنوان سمبل شهر پاریس، ارزش خبرى به خبر مىدهد، درحالىکه ساختمانى در خیابان فردوسى فاقد ارزش شهرت است.
برخوردها، اختلافها، درگیرىها، منازعهها
اینگونه رویدادها حاوى برخورد (Conflict)، (اختلاف کشمکش یا درگیری) میان افراد، گروهها، ملتها، حیوانات با یکدیگر در طبیعت است. برخورد ممکن است بهصورت جسمانى (فیزیکی، Physical)، یا فکرى و ایدئولوژیکى (Idealogical)، باشد. اگر کسى تردید در اهمیت این بُعد خبرى دارد، لازم است نگاهى به روزنامهها بیندازد. هر روز دهها گزارش، حاوى این بعد خبرى (به تنهائى یا با ترکیب با ارزشهاى خبرى دیگر) در روزنامهها چاپ مىشود. اخبار سرقت، قتل، جنایت تصادف، سیل، زلزله، جنگ، اعتصاب، سوءاستفادههاى مالی، جدالهاى سیاسی، تظاهرات و… نمونههائى از رویدادهائى است عامل برخورد، اختلاف یا درگیرى در آنها وجود دارد. دلیل اهمیت این ارزش خبرى در این است که در برخوردها، همواره احتمال برهم خوردن توزان موجود در جامعه مىرود که تأثیر بر امنیت مادى و معنوى افراد دارد. برخورد همچنین ممکن است مثبت مثل رقابتهاى ورزشى یا برخورد آراء و عقاید یا منفى نظیر جنگها و زد و خوردها باشد.
مثال:۱. تظاهرات دانشجوئى سراسر کرهجنوبى را فرا گرفت.
۲. نئونازىها، اردوگاه پناهندگان خارجى را به آتش کشیدند.
۳. برخورد دو قطار ۱۰۰ کشته برجاى گذاشت.
۴. زلزله در ترکیه ۲۰ هزار نفر را کشت.
۵. رقابت احزاب سیاسى در آستانه انتخابات شدت گرفت.
نویسنده:
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰