کرونا -گروه تئاتر: هر ساله رویدادها و جشنواره‌های بسیاری با موضوع سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی در مدت زمان سالگرد این قهرمان ملی برگزار می‌شود. رویدادهایی که هرکدام نقش مهمی در پاسداشت مقام شهید سلیمانی داشته و دارند. نگاهی به رویدادهای برگزار شده نشان می‌دهد که «کمیت» جشنواره‌ها به شکلی است که انگار به شکل یک آئین در آمده‌اند. مناسکی که خارج از کیفیت و محصول نهایی، نفس برگزاری آن‌ها مثبت است و هر ساله می‌تواند بیشتر از همیشه گفتمان حاج قاسم را زنده نگه دارد و به گسترش «مکتب سلیمانی» کمک کند.
در این بین اما نهاد و سازمان‌هایی هستند که ردیف بودجه مناسب‌تری نسبت به دیگر نهادها دارند، درواقع انتظار می‌رود این نهادها علاوه به گسترش مکتب، بیشتر معطوف به نتیجه و متمرکز بر تولیدات کیفی شوند.
بی‌شک رویکرد اول یعنی نگاه«مناسکی» می‌تواند زمینه‌هایی ایجاد کند تا کم کم به سمت آثار کیفی حرکت کنیم؛ اما همچنان می‌توان بر این نظر تاکید کرد که برخی از نهادها باید تمام و کمال متمرکز بر تولیدات کیفی باشند و «آفرینش خلاق هنری» را در دستور کار داشته باشند.
در بین رویدادهای برگزار شده، یکی از مهم‌ترین‌ها جشنواره تئاتر«سردار آسمانی» است. این جشنواره که ذیل انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس برگزار می‌شود از آن دست رویدادهایی است که می‌توان از آن انتظار رسیدن به آثار با کیفیت را داشت.
در همین رابطه نشستی با حضور محمد کاظم‌تبار دبیر جشنواره سردار آسمانی و محمد محمدی مدیر روابط عمومی بنیاد فرهنگی روایت فتح در محل کرونا برگزار شد.
مشروح این نشست را در ادامه مشاهده می‌فرمایید.
*جشنواره «سردار آسمانی» فراتهرانی برگزار می‌شود
فارس: رویدادهای بسیار زیادی در بازه زمانی سالگرد شهادت حاج قاسم برگزار می‌شود، ما معتقدیم علاوه بر حفظ و حتی گسترش کمی این رویدادها، می‌بایست به کیفت تولیدات هم توجه داشت. حالا آیا این اتفاق در جشنواره«سردار آسمانی»افتاده؟ این جشنواره تا چه حدی توانسته؛ هم منجر به گسترش کمی و هم کیفیت آثار شود؟
کاظم تبار: جشنواره امسال از امروز آغاز شده است، از امروز اجراها شروع شده است و در بیست و سه شهرستان قرار است اجراها انجام می‌شود و نمایش‌ها کار خودشان را شروع می‌کنند، برنامه‌ای که ما امسال داشتیم این بود که کل کشور را درگیر کنیم و دقیقا بازه‌ی زمانی بعد از شهادت یعنی از یک روز قبل از شهادت تا هفت روز پس از شهادت سردار این مراسم و این جشنواره ادامه داشته باشد.
اتفاقی که دارد می‌افتد ما از دوازدهم تا شانزدهم در شهرستان‌های سراسر ایران اجرا داریم که شهرستان‌های کرج، کرمانشاه، ایلام، دهلران، مشهد، قوچان، لردگان، میبد، کرمان، بوشهر، بروجرد، تبریز، مرند، ساری، رودسر، کامیاران، قروه، شیراز، آبادان و اصفهان از شهرهایی هستند که ما در آن نمایش به اجرا در خواهیم آورد.
برنامه‌ای که داشتیم این بود که در قدم اول مردم سراسر کشور با این موضوع آشنا بشوند و مخاطب عام شهرستان‌ها از این نمایش‌ها استفاده کنند؛ در ادوار قبل و در عموم جشنواره‌ها این اتفاق می‌افتد که تعداد مخاطب محدودی از شهرستان میزبان فقط با نمایش مواجه می‌شوند اما در این جشنواره این اتفاق نمی‌افتد در این دوره از جشنواره بیست و سه شهرستان درگیر هستند، شهرهای مرزی، آذربایجان شرقی، کردستان، ایلام، کرمانشاه، سیستان و بلوچستان تا خود خراسان رضوی درگیر اجرا هستند.
ما با توجه به شرایطی که در کشور حاکم بود و فضایی که هست سعی کردیم که بهترین اتفاق را رقم بزنیم و همه‌ی شهرها را درگیر بکنیم و از همه مهم‌تر اجرا را در سطح شهر بیاوریم؛ انشاالله اجراهای تهرانمان که به عنوان اجراهای برگزیده در فراخوان اعلام شده بود از تاریخ هفدهم تا بیستم در میدان امام حسین و ایوان انتظار و برخی مدارس کشور به اجرا در خواهد آمد.
*گسترش موضوعی ویژگی دوره چهارم سردار آسمانی
فارس: شخصیت شهید سلیمانی ابعاد متفاوتی دارد که همه آن‌ها می‌توانند الگو باشد؛ آیا در رابطه با تمامی این ابعاد کار در جشنواره وجود دارد؟
کاظم تبار: بله در این دوره مثلا کار خاصی که اتفاق افتاده است اثری با موضوع نگاه حاج قاسم به بحث حجاب و عفاف بوده که از شهرستان بوشهر این کار به دبیرخانه ارسال شده است، نمایش بوشهر انشاالله سیزدهم و چهاردهم در کرمان هم‌زمان با افتتاحیه رسمی جشنواره ما که چهاردهم در کرمان است به اجرا در می‌آید و بعدش هم گروه کار را در بوشهر اجرا می‌کند؛ موضوعات دیگری از این دست هم داشتیم و آثار هر استان به موضوعی خاص از ابعاد شهید سلیمانی اشاره می‌کند و حتی اثری از لردگان داریم که در رابطه با سرداران شهید مدافع حرم بود؛ اتفاقا خداراشکر گسترش موضوعی در این دوره صورت گرفته و انشاالله در دوره‌های بعد بیشتر بشود و و نمایش‌ها با پشتوانه‌تر تولید بشوند.
فارس: کیفیت آثار جشنواره را چگونه ارزیابی می‌کنید و چه برنامه‌ای وجود دارد برای اینکه این آثار روی صحنه‌های تئاتری کشور اجرا شود؟
کاظم تبار: خدمت شما عارض هستم در رابطه با بحث اجرای عموم نمایش‌ها ان‌شاءالله در مناسبت‌های مختلف این فضا ایجاد خواهد شد که آثار در شهرهای خودشان به اجرا در بیایند حالا بسته به ظرفیت هر شهرستان و مناسبت‌هایی که موجود است این اتفاق خواهد افتاد.
بحث کیفیت هم باید گفت که امسال پنجاه و دو اثر در کمتر از بیست روز به دبیرخانه ما ارسال شد که از این پنجاه و دو اثر سی اثر دارای کیفیت قابل قبول بودند که هیئت انتخاب ما پذیرفتند، ما امسال به لحاظ رقابت نگاه نکردیم با پارسال هر کار قابل قبول به لحاظ کیفی که ارائه می‌شد ما اجرا را به آن می‌دادیم و پذیرفته می‌شد چون هدف ما این بود که مخاطبان بیشتری با این موضوع و با این هنر آشنا بشوند و درگیر بشوند پس ما سی اثر با کیفیت داریم که در جشنواره پذیرفته شده و خود همین نشان می‌دهد که اتفاق ویژه‌ای رخ داده است.
*محمدی: ذات هنرمند تئاتر با جریان مقاومت همراه است
فارس: این جشنواره سه دوره را پشت سرگذاشته، در هر دوره هم آثار اصیلی( یکه، خاص) برای این جشنواره تولید شده است؛ تا الان به نظر شما این جشنواره توانسته روی فضای تئاتر مؤثر بوده و در تئاتر کشور یک روند و یا یک گفتمان ایجاد کند یا خیر؟
محمدی: نکته‌ای که وجود دارد من اول یک توضیح راجع به سابقه این جشنواره به شما بگویم، این است که ما چیزی حدود ده دوازده روز از شهادت حاج قاسم در واقع گذشته بود که مدیریت وقت انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس تصمیم گرفتند که به نوعی یک همایش ملّی را در پاسداشت حاج قاسم سلیمانی برگزار کنند.
خب اولین دوره در قالب همایش ملی برگزار شد و استقبالی که در دوره ی اول به وجود آمد و در اون زمان کمی که تا اربعین حاج قاسم زمان داشتیم حالا مهمانان حضور داشتند بهرحال آثار و استقبال مخاطبان خیلی زیاد بود و برای یک همایش ملی در گام نخستش در یک بازه‌ی زمانی ده روزه چیزی بالغ بر دویست اثر متقاضی شرکت بودند.
در جشنواره اگر بخواهم خیلی کلی‌تر به موضوع نگاه کنیم اساسا هنرمندان واقعی، هنرمندان بدنه تئاتر کشور همیشه همراه و همگام با بدنه مقاومت بودند این نمونه را ما شاید می‌توانیم بگوییم یک چیزی حدود سی سال پیش در جشنواره تئاتر مقاومت که آن زمان تئاتر دفاع مقدس نام داشت هم اتفاق افتاده بود.
این اتفاق در جشنواره سردار آسمانی افتاد؛ همایش ملی که در نخستین دوره خودش دویست اثر را طی چند روز یعنی کمتر از بیست روز دریافت کرد، این نشان می‌دهد که هنرمندان تئاتری ما خیلی علاقه دارند که در حوزه‌های مقاومتی به شرط فراهم شدن بستر آن مشارکت داشته باشند و ما در بنیاد فرهنگی روایت فتح شاهد این بودیم که هر دوره از حیث کیفیت آثار و نوع شرکت هنرمندان تئاتری بهتر از دوره‌ی قبل بود و دوره‌ی چهارم به هر حال به یک رشدی رسید و می‌توانم به جرئت بگویم دوره‌ی چهارم از دوره‌ی سوم به مراتب آثار با کیفیت‌تری حضور دارد.
*گام نهایی بین‌المللی شدن جشنواره«سردار آسمانی» است
فارس: دلیل این همراهی از سوی هنرمندان تئاتری حمایت بهتر بوده یا از روی ذوق خودشان شکل گرفته؟
محمدی: اساسا من می‌خواهم بگویم این استقبال هنرمندان تئاتر نه صرفا به واسطه‌ی سفارشی بودن نه به واسطه برگزاری یک رویداد است، بلکه این ذات هنرمند تئاتری است که با بدنه مقاومت و با جریان مقاومت همراهی می‌کند؛ این اشتیاق همیشه از هنرمندان بدنه و شریف تئاتر جدای از یک تعدادی از سلبیریتی‌ها دیده شده است.
فارس: آیا تبدیل به یک رویداد سراسری شدن نقطه پایانی جشنواره است؟
محمدی: گام نهایی ما بین‌المللی کردن جشنواره است؛ کما اینکه در دروره های اول در جشنواره را یک استان فعال می‌کردیم و الان جشنواره را به سراسر کشور منتقل کردیم.
این اتفاق باعث انتقال هنر به استان‌ها و نگاه به هنرمندان استانی است و همه اتفاقات از ارزیابی تا داوری و اجرا با هنرمندان استانی برگزار می‌شود.
ما فراموش نکنیم که تئاتر در دوره‌ای درگیر کرونا شد و این تئاتر مقاوت و دفاع مقدس بود که چراغ تئاتر را روشن نگه داشت امروز هم به علت شرایط نمایش‌های زیادی روی صحنه نمی‌روند اما وقتی یک رویداد مقاومتی برگزرا می‌شود هنرمندان از استان‌های مختلف وارد می‌شوند و کارشان را انجام می‌دهند.
در ثمره جشنواره تئاتر سردار آسمانی در سه دوره گذشته؛ امروز نزدیک به ۶۰۰ اثر و نمایشنامه با موضوع سردار سلیمانی وجود دارد که می‌تواند هر کدام به عنوان یک نمایشنامه واحد برای هنرمندان باشد.
*حاج قاسم یک نفر نیست علمدار یک جبهه است / این جشنواره مختص به مدافعین حرم است
فارس: حالا که ۳ دوره از این جشنواره برگزار شده، موضوع و محتوای در دسترسی که با محوریت حاج قاسم در دسترس هست، کشش برگزاری دوره چهارم و یا دوره‌های بعدی این جشنواره را دارد؟
کاظم تبار: ببینید قطعاً برنامه‌ریزی درست می‌تواند که منجر به خروجی خوب برای دوره پنجم بشود، نکته‌ای که وجود دارد وقتی می‌گوییم سردار آسمانی صرف زندگی حاج قاسم سلیمانی نیست و سردار آسمانی حاج قاسم سلیمانی و سرداران شهید جبهه مقاومت، سرداران شهید جبهه مبارزه با اشرار و همه این‌ها است.
حاج قاسم یک نفر نیست علمدار یک جبهه است و همه این افراد قابلیت‌های ویژه‌ای در زندگی خودشان دارند و از همه مهم‌تر ما خیلی از داستان‌هایی که داریم افرادی هستند که انس گرفتند با حاج قاسم، یعنی صرف حاج قاسم سلیمانی نیست افرادی که تاثیر یافته از حاج قاسم سلیمانی هستند، اندیشه‌ها و نگرش‌هایی که تاثیر گرفته از این جریان هستند را شامل می‌شود.
و از همه مهم‌تر می‌دانیم «درام» به هرحال صرف یک زندگی نیست، درام می‌تواند در تخیل نویسنده شکل بگیرد، الان مثلا متنی بود که دو سال پیش اجرا رفت در سیرجان، اجرای صحنه‌ای بود خب خواب یک نفر راجع‌به انگشتری حاج قاسم بود ببینید همه این موضوعات می‌تواند پردازش شود.
به نوعی ما هدفمان این است که جشنواره سردار آسمانی بشود جشنواره حاج قاسم و مدافعان حرم، مدافعان حرمی که هم کمتر به آن‌ها پرداخته شده هم جشنواره‌ای ندارند؛ یعنی این جشنواره جشنواره اختصاصی مدافعان حرم است و پرچم‌دار مدافعان حرم حاج قاسم سلیمانی است.
*جامعه آثار ضعیف با موضوع حاج قاسم را پس می‌زند
فارس: در رابطه با حاج قاسم سلیمانی آثار بسیار زیادی در موضوعات و قالب‌های مختلف تولید شده است اما تا کنون اثری در قالب فیلم سینمایی ساخته نشده است؛ به نظر شما نباید بنیاد فرهنگی روایت فتح این مهم را عهده‌دار شود؟
محمدی: باید بپذیریم که مقوله حاج قاسم و حالا مباحثی که پیرامون این مرد بزرگ بخواهد مطرح شود دارای حساسیت‌های ویژه‌ای است؛ ما می‌توانیم سریع یک فیلم سینمایی آماده کنیم بگوییم آقا با موضوع حاج قاسم تولید اثر سینمایی کرده‌ایم، ولی وقتی فیلم بی‌کیفیت باشد، فیلم اثر هنری نباشد و عاری از هرگونه امکانات و کیفیت باشد جامعه آن‌را نمی‌پذیرد.
فارس: یعنی تولید اثر با این موضوع شروع شده؟
محمدی: بله خب قطعاً، ما در حوزه سینمایی انجمن دفاع مقدس مقدمات تولید آثار را فراهم کردیم. در حوزه مستند هم به همین ترتیب، اما به هرحال این‌ها مستلزم پژوهش، تحقیق و اینکه بتوانیم با جمیع ابعاد این شهید عزیز رو‌برو شویم، یعنی نمی‌توانیم همین‌طوری صرفا این را انجامش بدهیم بگوییم که آثار را راجع‌به حاج قاسم تولید کردیم، یک مستند ساختیم، راجع‌به حاج قاسم یک فیلم سینمایی ساختیم، این‌ها زمان‌بر است، حالا به هرحال خود شما و خود ما همه ما می‌دانیم که موضوع حاج قاسم یک موضوع حساسی است، به هرحال ناگفته‌های بسیاری در آن خواهد بود که این‌ها باید بررسی بشود.
یک مدل حساسیت‌های دیگر هم است، حساسیت‌های جامعه نسبت به این مرد بزرگ، شما فقط کافی است آن چیزی که در اثر بیان می‌کنید میلیمتری کوتاه‌تر و پایین‌تر از آن چیزی که جامعه حاج قاسم را می‌شناسد باشد، سریع جامعه آن را پس می‌زند، چون این جامعه حاج قاسم را از خیلی‌ها بیشتر می‌شناسد.
پایان پیام/
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰