مشخصات کابل مقاوم در برابر حریق کدامند؟

مشخصات کابل مقاوم در برابر حریق کدامند؟

در دنیای مدرن، امنیت جانی و مالی انسان ها از اولویت بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین زیر ساخت ها در امنیت ساختمان سازی استفاده صحیح و اصولی از تجهیزات الکتریکی است. کابل مقاوم در برابر حریق به عنوان بخش مهمی از سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق، نقش بسیار حیاتی در حفاظت از جان افراد و عملکرد بدون وقفه شبکه‌های حساس ایفا می‌کند کابل نسوز ضد حریق با ساختار متفاوت خود، می تواند در شرایط آتش سوزی عملکرد مدارهای اضطراری را حفظ می کند . از گسترش شعله آتش و انتشار گاز های سمی جلوگیری کند.

کابل مقاوم در برابر حریق چیست؟

کابل مقاوم در برابر حریق که با نام های کابل نسوز و کابل ضد حریق شناخته می شوند به کابل هایی اطلاق می شود که در برابر آتش، حرارت بالا، دود و گاز های سمی مقاومند. هدف از تولید این کابل ها ، اطمینان از عملکرد صحیح مدارهای حیاتی مانند سیستم های اعلام حریق، روشنایی اضطراری و پمپ های آتش نشانی در شرایط آتش سوزی برای مدت مشخصی است. این کابل ها غیر قابل اشتعال هستند اما نسوز مطلق نیستند. کابل های مقاوم در برابر حریق در زمان آتش سوزی عملکرد صحیح خود را حفظ می کنند و تنها در برابر شعله آتش مقاومند.

کابل های ضد حریق در هنگام آتش سوزی در مجاورت با شعله مستقیم و در دماهای بالا عملکرد خود را حفظ می کنند و انتقال الکتریکی آنها فعال است.

اهمیت استفاده از کابل مقاوم در برابر حریق

یکی از مهمترین دلایل مرگ افراد در زمان آتش سوزی و استنشاق گاز های سمی حاصل از احتراق کابل های معمولی است. کابل های معمولی در هنگام سوختن می توانند دود غلیظ و گاز های سمی تولید کنند و باعث خفگی شوند. کابل های مقاوم در برابر حریق در هنگام سوختن، دود کمی تولید می کنند و چون فاقد هالوژن هستند انتشار گاز های سمی را به حداقل می رسانند.

استفاده از کابل مقاوم در برابر حریق در زمان آتش سوزی باعث می شود افراد مسیرهای خروجی را راحت تر پیدا کنند و شانس نجات افزایش می یابد. این کابل‌ها با جلوگیری از گسترش آتش در طول مسیر کابل‌کشی و حفظ پایداری شبکه و انتقال اطلاعات در شرایط بحرانی، امکان مقابله با آتش و حفظ تجهیزات را فراهم می‌کنند. استفاده از این کابل‌ها در محیط‌های حساس به حریق مانند بیمارستان‌ها، دیتاسنترها، مراکز صنعتی، ساختمان‌های بلندمرتبه و محل‌هایی با مواد قابل اشتعال بالا بسیار حیاتی است.

ویژگی های فنی کابل های ضد حریق

• مقاوم در برابر حرارت و آتش: حفظ عملکرد در دماهای ۷۵۰ تا ۹۵۰ درجه سانتی گراد تا ۲ ساعت
• کم دود و بدون هالوژن : فاقد گاز های سمی مانند کلر و فلوئور
• عدم گسترش شعله: جلوگیری از سرایت اتش از نقطه ای به نقطه ای دیگر
• پایداری مکانیکی: مقاوم در برابر ضربه، فشار و کشش
• مقاوم در برابر رطوبت و آب : عملکرد پایدار در برابر پاشش آب یا اطفاء آبی
• دارای شیلد برای مقاومت در برابر نویز الکترومغناطیسی
• استفاده از هادی مس خالص و عایق های سیلیکونی یا سیم تفلون

استانداردهای کابل های مقاوم در برابر حریق کدامند؟

به دلیل عدم تاسیس آزمایشگاه ملی جامع برای تست مقاومت در برابر حریق در ایران، پیروی از مقررات و آزمون های بین المللی ضروری است. مراجع اصلی تدوین کننده استاندارد کابل مقاوم در برابر حریق، VDE, BS, EN و IEC است. انجمن ملی آتش نشانی آمریکانیز استانداردهای جامع و سختگیرانه ای در این زمینه دارد که اغلب سازندگان و استفاده کنندگان از آن تبعیت می کنند. سازمان آتش نشانی تهران نیز از NFPA 72 پیروی می کند.

تفاوت کابل مقاوم در برابر حریق و کابل مقاوم در برابر حرارت

کابل مقاوم در برابر حریق در درجه اول برای حفظ عملکرد مدار و جلوگیری از گسترش آتش در زمان وقوع حریق طراحی شده و در مکان های حساس و مدارهای حیاتی به کار می رود. اما کابل های مقاوم در برابر حرارت برای تحمل دماهای بالای محیطی یا عملیاتی بدون آسیب یا کاهش عملکرد طراحی می شود. کابل های مقاوم در برابر حرارت می توانند تا حدودی در برابر آتش مقاومت کنند اما ویژگی اصلی آنها تحمل دمای کاری بالاست. در مقابل کابل های مقاوم در برابر حریق هستند که در هنگام آتش سوزی بر یکپارچگی مدار و حفظ عملکرد خود تمرکز دارند.

مواد سازنده کابل های مقاوم در برابر حریق سیلیکونی است که با کابل های مقاوم در برابر حرارت XLPE مقایسه می شوند. معیار اصلی تست هر دو نوع کابل مدت زمانی است که می توانند در برابر حرارت یا حریق بدون قطع جریان یا نوسان ولتاژ به کار خود ادامه دهند.

نکات مهم در هنگام خرید و نصب

1. تمامی کابل ها باید بر اساس تست های UL آزمایش شده باشند.
2. از کابل هایی با رسانای مس خالص با سطح مقطع مناسب برای حداقل افت جریان استفاده شود
3. اتصال کوتاه و ارت چک شود و برای جلوگیری از انتشار حریق بین طبقات و اتصال کابل ها از نصب صحیح استفاده شود.
4. رعایت اصول علمی و فنی در طراحی و توسعه شبکه‌های انرژی و سیستم‌های اعلام حریق از جنبه مقاومت مواد به کار رفته در کابل‌ها، جهت فراهم ساختن ایمنی لازم در برابر آتش‌سوزی اهمیت دارد.
5. انجام الزامات نصب مانند گذر کابل‌ها از داکت‌های فلزی، عمل به سطح مقطع کافی، و جلوگیری از اتصال اشتباه
6. استفاده از پیمانکار و مشاور مجرب در طراحی و نصب

تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان معتبر داخلی

برخی شرکت‌های ایرانی با رعایت الزامات استانداردهای بین‌المللی، اقدام به تولید و عرضه کابل‌های ضد حریق نموده‌اند. استفاده از کابل‌های تولید داخل با گواهی اصالت، علاوه بر کاهش هزینه، اطمینان از کیفیت و دسترسی به خدمات پس از فروش را نیز فراهم می‌کند.

نتیجه‌گیری

کابل مقاوم در برابر حریق یکی از تجهیزات پیشرفته ایمنی است که نقش حیاتی در حفاظت از جان و مال افراد و پایداری سیستم‌های حیاتی در زمان آتش‌سوزی ایفا می‌کند. مشخصات کلیدی این کابل‌ها شامل مقاومت در برابر حریق و حرارت، عدم انتشار شعله، کم‌دود و فاقد هالوژن بودن، پایداری مکانیکی، مقاومت در برابر آب و نویز و حفظ پایداری سیگنال است.

انطباق این کابل‌ها با استانداردهای معتبر بین‌المللی نظیر IEC، EN، BS، VDE، NFPA و UL از طریق تست‌های مختلف تضمین می‌شود. سازمان آتش‌نشانی تهران با مرجع قرار دادن کدهایی مانند NFPA 72 و NEC 760، استفاده از این کابل‌ها را در سیستم‌های اعلام حریق و سایر مدارهای حیاتی، به‌ویژه با قابلیت حفظ جریان مدار تا ۲ ساعت (Circuit Integrity)، الزامی دانسته است. استفاده از کابل مقاوم در برابر حریق با مشخصات فنی و استانداردهای لازم، نه تنها ایمنی ساختمان‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه می‌تواند از خسارات جبران‌ناپذیر جانی و مالی جلوگیری کند.

نویسنده: