امین کائیدی شادگان- پژوهشگر و تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک و رسانه‌ای
ارتش در سایه قدرت؛ نقش نیروهای نظامی در ثبات یا بی‌ثباتی جمهوری آذربایجان
ارتش در سایه قدرت؛ نقش نیروهای نظامی در ثبات یا بی‌ثباتی جمهوری آذربایجان مقدمه پس از بررسی شکاف‌های قدرت در جمهوری آذربایجان، اکنون پرسش مهم‌تری پیش روی ماست: اگر قرار باشد در این کشور کودتا رخ دهد، چه نهادی آن را اجرا خواهد کرد؟ تاریخ کشورهای پساشوروی بارها نشان داده که ارتش و نهادهای امنیتی
کرونا :
امین کائیدی شادگان- پژوهشگر و تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک و رسانه‌ای
ارتش در سایه قدرت؛ نقش نیروهای نظامی در ثبات یا بی‌ثباتی جمهوری آذربایجان
مقدمه
پس از بررسی شکاف‌های قدرت در جمهوری آذربایجان، اکنون پرسش مهم‌تری پیش روی ماست: اگر قرار باشد در این کشور کودتا رخ دهد، چه نهادی آن را اجرا خواهد کرد؟ تاریخ کشورهای پساشوروی بارها نشان داده که ارتش و نهادهای امنیتی نقشی کلیدی در ثبات یا بی‌ثباتی سیاسی ایفا می‌کنند. در این مقاله، نگاهی تحلیلی به جایگاه ارتش جمهوری آذربایجان در منظومه قدرت خواهیم داشت.
ساختار ارتش جمهوری آذربایجان
ارتش جمهوری آذربایجان پس از استقلال در ۱۹۹۱، از دل ساختارهای نظامی شوروی سابق شکل گرفت. این کشور علاوه بر ارتش رسمی، دارای گارد ریاست‌جمهوری، نیروهای پلیس ویژه (OMON) و سرویس امنیت دولتی (SSS) است. نقش ترکیه در آموزش نظامیان آذربایجانی و بازسازی ساختار فرماندهی بسیار پررنگ بوده، ضمن آن‌که همکاری امنیتی با اسرائیل نیز ابعاد راهبردی یافته است.
نفوذ نخبگان قدرت در نهادهای نظامی
رژیم علی‌اف طی دو دهه اخیر، ارتش را به نهادی وفادار به ریاست‌جمهوری بدل کرده است. فرماندهان مستقل کنار گذاشته یا بازنشسته شده‌اند و بسیاری از رده‌های بالای ارتش در اختیار افراد مورد اعتماد یا خویشاوندان خاندان علی‌اف قرار گرفته است. این مسئله سبب شده حرفه‌ای‌گرایی نظامی به حاشیه برود و ارتش بیشتر به‌عنوان بازوی سرکوب داخلی عمل کند.
نظامیان در سیاست: غیبت یا حضور؟
برخلاف برخی کشورهای منطقه، نظامیان در جمهوری آذربایجان گرایش به ایفای نقش سیاسی مستقیم نداشته‌اند. ساختار امنیتی این کشور به‌گونه‌ای طراحی شده که ارتش خارج از سیاست باقی بماند. با این حال، تجربه‌هایی نظیر قزاقستان، بلاروس و حتی ترکیه نشان داده‌اند که در شرایط بحران، ارتش می‌تواند ناگهان به بازیگر اصلی بدل شود.
آیا ارتش می‌تواند ابزار کودتا باشد؟
در حال حاضر، احتمال وقوع کودتا از سوی ارتش جمهوری آذربایجان بسیار پایین است. با این حال، نمی‌توان سناریوهایی مانند شکاف درون فرماندهی، اعتراض افسران میانی یا استفاده گروهی از ارتش علیه خاندان علی‌اف را کاملاً منتفی دانست. ارتشی که آموزش‌های ترکیه‌ای دیده اما به نهادهای وفادار به‌جای ملیت تکیه دارد، در بحران می‌تواند غیرقابل پیش‌بینی شود.
نتیجه‌گیری
ارتش جمهوری آذربایجان در حال حاضر بیش از آن‌که نهادی مستقل باشد، ابزاری در دست حکومت است. اما اگر رژیم علی‌اف دچار بحران مشروعیت یا تضعیف شود، پرسش کلیدی این خواهد بود که
چه کسی ارتش را کنترل خواهد کرد؟
سکوت ارتش تا امروز نشانه وفاداری است یا بی‌طرفی؟
پاسخ این پرسش آینده سیاسی باکو را تعیین خواهد کرد.
نویسنده:امین کائیدی شادگان- پژوهشگر و تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک و رسانه‌ای
برچسب ها :ارتش در سایه قدرت؛ نقش نیروهای نظامی در ثبات یا بی‌ثباتی جمهوری آذربایجان ، امين کائیدی ، امین کائیدی شادگان پژوهشگر و تحلیلگر مسائل ژئوپلیتیک و رسانه‌ای
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
سایت سید عبدولوحید سجادپور
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰