ولادت حضرت رسول اکرم(ص)و آغاز هفته وحدت گرامی باد

ولادت حضرت رسول اکرم(ص)و آغاز هفته وحدت گرامی باد.

تعریف وحدت اسلامی

وحدت اسلامی به این معناست که مذاهب اسلامی در عین وجود اختلافات عقیدتی و مباحثه علمی نیکو در این اختلافات در کنار یکدیگر زندگی برادرانه و مسالمت آمیز داشته باشند و همیشه در مقابل جبهه ضد اسلام متحد بوده و در این امر شرکت فعال داشته باشند و به این معنا نیست که شریعت و قوانین مذاهب هم یکی شود.

عموماً حکومت جمهوری اسلامی ایران از این واژه استفاده می‌کند و به همین مناسبت هفته‌ای به نام «وحدت» نامگذاری شده است.

برخی از رهبران اهل تسنن معتقدند حاکمیت ایران در راستای وحدت شیعه وسنی عملاً اقدام چندانی نکرده و در مقابل عده‌ای از رهبران اهل سنت، ایران را به خاطر اقداماتش در این امر ستایش می‌کنند.

وحدت فرهنگی جهان اسلام

بی‌شک مسلمانان سراسر جهان دارای فرهنگ‌های متعددی بوده و از ویژگی‌های فرهنگی کاملاً یکسانی برخوردار نیستند، اما در هویت فرهنگی مشترکشان و اَعمالی که به عنوان یک مسلمان انجام می‌دهند، یکسان می‌باشند. به عنوان نمونه، ویژگی‌های فرهنگی مسلمانان در ایران با مسلمانان عربستان سعودی و یا مالزی یکی نیست، اما همه آنها با اصول و احکامی که اسلام توصیه نموده است، رهنمون شده‌اند. فرهنگ اسلامی بر پایه ایمان و انسان دوستی است که در روح و روان انسان حسّ خوش‌بینی، اعتماد، انجام کار خیر و ستایش زیبایی را به وجود می‌آورد و بنابراین از دید سایر فرهنگ‌ها، همراه با انعطاف‌پذیری و صداقت شناخته می‌شود.

اقدامات وحدت آفرین شیعیان

تا قرن ششم هجری وجود مناظره های علمی بسیار میان اندیشمندان، بدون ابراز تعصب ناروا نسبت به یک مذهب خاص، نشان از نزدیکی فرقه های گوناگون اسلامی دارد.

از اواسط قرن بیستم میلادی، در پی بروز اختلافات جزیی میان مسلمانان و شکل گیری تفرقه، افرادی مثل جمال الدین اسد آبادی، شیخ شلتوت و آیت الله بروجردی اقداماتی در راستای وحدت آفرینی انجام دادند

در زمان انقلاب مشروطه، مراجع تقلید شیعه بیانیه‌ای جهت وحدت شیعه و سنی صادر کردند و نوشتند «چون دیدیم که اختلاف فرقه‌های پنج‌گانه مسلمین (اختلافاتی که مربوط به اصول دیانت نیست) موجب انحطاط دول اسلام و استیلای خارجیان شده‌است، به جهت حفظ کلمه جامع دینیه و دفاع از شریعت محمدیه، فتاوای مجتهدین عظام، که روسای شیعه جعفریه هستند، و مجتهدین اهل سنت، اتفاق نموده بر وجوب تمسک به حبل اسلام… واتفاق شد بر وجوب اتحاد تمام مسلمین در حفظ بیضه اسلام و نگهداری جمع مملکتهای اسلامی از تشبهات دول بیگانه و حمله‌های سلطنتهای صلیبیه، متحد شد رای جمیعا برای حفظ حوزه اسلامیه بر این که تمام قوت و نفوذ خود را براین خصوص مبذول داریم.» آیت‌الله نورالله نجفی اصفهانی، آخوند خراسانی، سید اسماعیل صدر، شیخ‌الشریعه اصفهانی و شیخ عبدالله مازندرانی از امضا کنندگان این بیانیه بودند. اندیشه ی وحدت اسلامی، یکی از مهمترین مبانی اندیشه های آیت‌ الله خمینی محسوب می شود دعوت به وحدت بار ها در سخنان او دیده شده است.[۱۰]« شما می دانید که چیزی که این نهضت و این انقلاب را به ثمر رساند ایمان بود و مومنین همان طورکه قرآن شریف فرموده است ، برادر یکدیگر بوده وفرقی بین آنها نیست

آیت‌الله خامنه‌ای نیز جهت حفظ وحدت شرکت در نماز جماعت اهل سنت را در مناطقی که اکثریت ساکنان آن سنی هستند (نه فقط مکه و مدینه) را لازم دانست و برای این منظور سجده بر فرش، نماز مغرب زودتر از اذان مغرب شیعیان را جایز شمرد اما تکتف (گرفتن دست‌ها به هم) را خیر.

علما شیعه همچنین مقابله به مثل با سنیانی که شیعیان را کافر می‌خوانند را جایز ندانسته‌اند. در این رابطه آیت‌الله سیستانی گفته‌است: «لا تقولوا اخواننا السنه بل قولوا انفسنا اهل السنه» به این معنا که «شیعیان خطاب نکنند برادران سنی ما، بلکه بگویند ما خود اهل سنت هستیم» که در سایت وی نیز این مطلب آمده است[

آیت‌الله سید محمد حسینی شیرازی در کتاب “باماهواره چه باید کرد؟” در بخش قوانین فراموش شده نوشته:

آری نادیده گرفتن قوانین اسلامی، پیامدهای ناخوشایند بسیاری به همراه دارد، مثلاً: الغای(= لغو و باطل کردن) قانون وحدت امت اسلامی، موجب از میان رفتن روح همکاری میان فرزندان امت، ضعف مقاومت و پایداری در مقابل دسیسه‌ها گردیده، قید و بندها و مقررات بسیاری را فراروی هجرت و اقامت در سرزمینهای اسلامی پدید آورده، تا اگر مسلمانی در نقطه‌ای از کشورهای اسلامی نتوانست به کسب و کار بپردازد امکان مسافرت و هجرت به مکانی دیگر برای گشایش در زندگی را نداشته باشد.. در آیه شریفه پروردگار متعال می‌فرماید: وَمَن یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللّهِ یَجِدْ فِی الأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَسَعَهً سوره نساء – آیه ۱۰۰ (یعنی: کسی که در راه خدا هجرت کند، نقاط امن فراوان و گسترده‌ای در زمین می‌یابد) …

لذا می‌بینیم امروزه مسلمانان مصداق آیه شریفه: حَتَّی إِذَا ضَاقَتْ عَلَیْهِمُ الأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ سوره توبه – آیه ۱۱۸ (یعنی: تا آنکه زمین با همه وسعتش بر آنها تنگ شده) گردیده‌اند.

و این امری طبیعی است که هر امت متفرق و از هم گسسته‌ای، بسیاری از موهبتها و سرمایه‌های خود را از دست می‌دهد و در معرض انواع خطرات و آفات داخلی و خارجی، نظامی و اجتماعی و اخلاقی و روانی قرار می‌گیرد.

و الغای (= لغو و باطل کردن) قانون اخوت و برادری اسلامی موجب شد که مسلمانان به طبقات مختلف تقسیم و با یکدیگر بیگانه شوند، و بسیاری از مغزهای علمی و متفکران آنها به کشورهای بیگانه مهاجرت کنند. همین دو عامل به تنهایی کافی است تا یک امت را از بسیاری پیشرفتها و تحولات باز دارد و باعث افزایش دشمنیها و جنگ و خونریزیهایی که امروزه در کشورهای اسلامی به وقوع می‌پیوندد بشود؛ و ریشه همه این نابسامانیها از آنجا نشأت گرفته که حقایق و دستورات حیات بخش قرآن کریم نادیده گرفته شده، مگرنه اینکه خدای متعال فرمود: یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاکُم مِّن ذَکَرٍ وَأُنثَی وَجَعَلْنَاکُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا سوره حجرات – آیه ۱۳ (یعنی: ای مردم، ما شما را از مرد و زنی آفریدیم و شما را تیره‌ها و قبیله‌های مختلف قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید

اقدامات وحدت آفرین اهل سنت

اهل سنت نیز با اعتقاد به اینکه نماز هر کس برای خودش درست باشد، برای دیگران هم درست است اقتدا به شیعیان را مجاز اعلام کردند.

در همین رابطه مفتی مصر دکتر نصر فرید واصل گفت: هر مسلمانی که به خدا ایمان دارد و شهادتین می‌گوید و ضروریات دین را پذیرفته و او آگاه به ارکان اسلام و نماز و شرایط آن باشد، امامت او برای دیگران و امامت دیگران برای او در صورت دارای بودن آن شروط صحیح است هر چند از نظر فقهی با یکدیگر اختلاف داشته باشند و پیروان اهل بیت از این قبیل می‌باشند و در اصول شریعت با یکدیگر اختلافی نداریم. از این رو ما در تهران و قم پشت سر آنان نماز خواندیم

عده‌ای از علمای اهل سنت از جمله شیخ شلتوت، مفتی اعظم الازهر و معتقدند که تقلید از فقه مذهب جعفری، نظیر مذاهب چهارگانه اهل سنت بوده و معتبر است

هفته وحدت

از ابتدای تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران تحقق وحدت اسلامی یکی از بزرگترین اهداف آیت‌ الله خمینی بوده است تا اینکه در تاریخ ششم آذر سال ۱۳۶۰ به پیشنهاد آیت‌الله منتظری و حمایت قاطعانه آیت‌الله خمینی هفت پرش صحیفه امام، ج ۱۰، ص۶۱روزی که میان شیعیان و اهل سنت در مورد تولد پیامبر اسلام اختلاف وجود دارد، هفته وحدت نامیده شد. طی این اقدام، مسأله‌ای که شاید می‌توانست عاملی برای تشدید اختلافات میان مسلمانان شیعه و سنی باشد، موجب وحدت آفرینی بیشتر میان مسلمانان شد

۱٫آیت‌الله خمینی گفت: ما با مسلمین اهل تسنن یکی هستیم.

اگر کسی کلامی بگوید که باعث تفرقه بین ما مسلمانها بشود بدانید که یا جاهل است یا از کسانی است که می‌خواهد بین مسلمانان اختلاف بیندازند.
قضیه شیعه و سنی اصلاً در کار نیست ما همه با هم برادریم لازم است برادران ایرانی و شیعیان دیگر کشورها از اعمال جاهلانه که موجب تفرقه صفوف مسلمین است، خودداری کنند و لازم است در جماعات اهل سنت حاضر شوند و از انعقاد و تشکیل نماز جماعت در منازل و گذاشتن بلندگوهایی مخالف رویه اجتناب نمایند.

وی در جای دیگر بیان داشته است:امروز سر خلافت امیرالمؤمنین اختلاف کردن، خیانت به اسلام است

کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی نیز در همین راستا و در ایام هفته وحدت، برگزار می شود

به دنبال برگزاری چهارمین کنفرانس وحدت اسلامی که با حضور جمعی از اندیشمندان مسلمان از سوی سازمان تبلیغات اسلامی در تهران برگزار شد، آیت‌الله خامنه‌ای دستور تشکیل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی را صادر کرد. هدف از ایجاد این مجمع عبارت است از «ارتقای سطح آشنایی و آگاهی و تعمیق تفاهم بین پیروان مذاهب اسلامی و تقویت احترام متقابل و تحکیم رشته های اخوت اسلامی در بین مسلمانان بدون هیچ گونه تمایزی از لحاظ تعلقات فرقه ای، قومی یا ملی آنان به منظور رسیدن به امت واحده اسلامی

دارالتقریب بین مذاهب الااسلامیه

محمد تقی قمی از حوزه علمیه ی شیعه به قاهره، مرکز اجتماع علمای اهل سنت مهاجرت کرد و به تبادل اندیشه با علمای اهل سنت پرداخت. حاصل این تبادل، ایجاد مرکزی به نام “دارالتقریب بین مذاهب الااسلامیه” بود که از جمله ی فعالیت هان آن می توان به انتشار مجله ی “رساله الاسلام” در سال ۱۳۶۹ هجری شمسی اشاره کرد.از دیگر نتایج ایجاداین مرکز، فتوای شیخ شلتوت در ۱۷ ربیع الاول ۱۳۷۸ هجری، در جواز مراجعه به همه مذاهب اسلامی معروف از جمله مذهب جعفری بود.

منابع
۱٫ همشهری آن لاین-پورتال استان سیستان و بلوچستان- پایگاه اطلاع رسانی شیعیان-[
۲٫ Cultural development from an Islamic perspective, Altwaijri, A. O, Rabat, ISESCO, 1997, p 26
۳٫ خبرنگاران- حوزه -پایگاه اطلاع رسانی –تبیان- صحیفه نور، ج ۷ ، ص ۴۰- تابناک

تنظیم خبر : امین کائیدی شادگان

نویسنده: