اختصاصی کرونا

کد خبر : 15932

تاریخ انتشار : شنبه ۱۳ تیر ۱۳۹۴ - ۱۰:۴۸

کرونا :

می‌دانم روزنامه‌نگاری را نمی یاد داد و باید آن را زندگی کرد، اما می‌توانم بعضی از تجربه‌هایم را به شما منتقل کنم. (گابریل گارسیا مارکز)
مقدمه: آنچه از تاریخ برمی‌آید این است که اولین روزنامه‌های خبری توسط ژولیوس سزار منتشرشده و از آن زمان تاکنون نیاز بشر به خبر و تلاش آدمی برای آگاهی از تازه‌ترین، مهم‌ترین و جالب‌ترین رویدادهای جهانی ارزش روزافزونی به خبر و خبررسانان داده است. در این مقال سعی شده است به نکاتی مختصر و مفید در خبرنویسی که مورداستفاده مسئولان روابط عمومی، روزنامه‌نگاران و دیگر فعالان عرصه خبری قرار می‌گیرد، اشاره شود، امید است موردتوجه علاقه‌مندان قرار گیرد.
تعریف خبر: تعاریف متعددی برای خبر بیان‌شده است که در اینجا فقط به دو مورد آن اشاره می‌شود:

الف ) خبر اعلام و بیان وقایع جالب زندگی اجتماعی و نقل عقاید و افکار عمومی است.

ب ) خبرگزارش ساده، خالص، مناسب، دقیق و خلاصه رویدادها، گفته‌ها و اندیشه‌ها است.
عناصر شش‌گانه خبر : که، کی، کجا، چه، چرا، چگونه

یک خبر درست باید دارای عنصرهای شش‌گانه فوق‌الذکر باشد و باید دقت کرد که مخاطب بتواند پاسخ به این

پرسش‌ها را خود بیابد.

که: نشان‌دهنده انسان‌ها، جانوران، سازمان‌ها و یا چیزهایی است که در رویداد حضور و یا دخالت دارند و یا رویداد به گونه‌ای با آنان در ارتباط است.

کی: نشان‌دهنده زمان هنگام رویداد است.

کجا: نشان‌دهنده مکان رویداد است که علاوه بر موقعیت محل باید فاصله آن را با نقاط مهم دیگر (مرکز استان، مرکز کشور،…) بیان کند.

چه: نشان‌دهنده موضوع آنچه که رویداد را تشکیل می‌دهد است.
چرا: نشان‌دهنده انگیزه‌ای است که پدیدآورنده رویداد می‌باشد.
چگونه: نشان‌دهنده چگونگی رویداد است و ترتیب و کیفیت آن را مشخص می‌کند.
نکته مهم این‌که باید در متن خبر درباره عناصر خبری نهفته در خبر توضیح مناسب و شایسته را داد و درصورتی‌که یکی از عنصرهای خبر موردتردید و یا ابهام باشد این کمبود را در خبر بیان کرد.
ارزش‌های خبری: عبارت‌اند از دربگیری (جامعیت)، شهرت، تضاد، استثنا، تنوع (تعداد و مقدار)، مجاورت، تازگی
الف ) اصول خبرنویسی:
( نوشتن یک جمله درست سخت‌ترین کار دنیاست.) ارنست همینگوی
۱٫ مفاهیم اساسی خبرنویسی عبارت‌اند از: درستی، روشنی و جامعیت خبر
۲٫ خبر باید درست، کامل، ساده، روان و به زبان مردم عامی و در جمله‌های کوتاه نوشته شود.
۳٫ خبر باید فاقد واژه‌ها و عبارت‌های دشوار و دور از ذهن باشد.

خبر باید بیشترین اطلاعات را در کوتاه‌ترین متن ارائه کند تا علاقه‌مندان در کمترین فرصت بیشترین بهره را از آن ببرند.
۵٫ خبر باید به گونه‌ای تنظیم شود که بخش‌های مختلف آن (تیتر و لید و متن) با یکدیگر هماهنگی و تطابق لازم را داشته باشند.
۶٫ خبر باید اطلاعات موردنیاز خوانندگان را در برداشته باشد.
۷٫ در خبر نباید پاراگراف‌ها را با یک عبارت تکراری آغاز کرد.
۸٫ به هنگام به کار بردن نام افراد، سازمان‌ها در خبر آنچه مهم است آگاهی مخاطب از مقام و ملیت و جنسیت فرد است و دانستن نام و نام خانوادگی برای مخاطب ارجحیت ندارد و برای آن‌که شناسایی به خوبی صورت گیرد، باید دربار اول، به ترتیب به نام و نام خانوادگی، مقام اجتماعی و نام کامل سازمان اشاره شود و در پاراگراف‌های بعدی با توجه به متن خبر از مشخصات بعدی استفاده کرد.
۹٫ در خبر باید از کاربرد عنوان‌های تحصیلی (دکتر، مهندس) عنوان های آداب منشانه (آقا، خانم، تیمسار، جناب) خودداری شود.
۱۰٫ برای تهیه و نگارش یک خبر خوب و کامل تکیه بر حافظه کافی نیست، بلکه از آغاز تا پایان تهیه گزارش باید یادداشت‌برداری شود و پس از دوباره خوانی، تکمیل و اصلاح متن، خبر به‌صورت دقیق تنظیم گردد. بنابراین قلم، کاغذ، ضبط‌صوت و دوربین عکاسی از لوازم ضروری تهیه خبر است.
۱۰٫ برای تهیه خبرهای کامل، جامع و تازه باید همواره با مردم در تماس بود و نیازهای جامعه را شناخت.
۱۱٫ همواره پس از تنظیم خبر باید دوباره خوانی خبر صورت گیرد، تا هرگونه ابهام احتمالی رفع شده و از جامع و کامل بودن و صحیح بودن خبر اطمینان حاصل شود.
۱۲٫ نویسنده خبر باید به دستور زبان و آیین نگارش فارسی مسلط و به فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی جامعه آشنایی کامل داشته باشد.
۱۳٫ برای موفقیت در عرصه خبرنویسی، نویسنده خبر باید آگاهی‌های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و دینی خود را افزایش دهد.
۱۴٫ توجه به‌تازگی و اهمیت سرعت در تهیه خبر و از ضروریات حرفه خبرنگاری است. ولی بهانه سرعت در کار توجیه مناسبی برای بی‌دقتی در نگارش خبر نیست.
۱۵٫ مشاهده غلط املایی و انشایی در خبرنویسی به هیچ‌وجه پذیرفتنی نیست.
۱۶٫ نام‌های خارجی، نام‌های خاص، عبارات علمی و نقل‌قول از دیگران را در متن خبر باید داخل گیومه نوشت.
۱۷٫ در نگارش نام‌های خاص و عام به‌ویژه اسامی خارجی دقت در نگارش شرط لازم و یکسان نویسی نام‌ها شرط کافی است.
۱۸٫ خبرهای جالب از رویدادهایی که به نظر دیگران عادی و کم‌ارزش می‌آیند، به وجود می‌آید.
۱۹٫ هرچه اهمیت موضوع خبر بیشتر و هراندازه علاقه متقاضیان برای آگاهی از خبر بیشتر باشد، باید خبر را مشروح‌تر نوشت.
۲۰٫ خبر نادرست به‌جای پاسخ‌گویی به نیاز متقاضیان چند پرسش جدید را مطرح کرده و آنها را نیز بی‌پاسخ می‌گذارد.
۲۱٫ رفتار شایسته و منطقی و آراستگی ظاهری هنگام تهیه خبر تأثیر بسیاری بر روی منبع خبر دارد.
۲۲٫ فرد حقیقی و یا حقوقی که خبر از او سرچشمه می‌گیرد را منبع خبر می‌گویند.
۲۳٫ تا حد امکان درخبرباید به نقل‌قول مستقیم پرداخت و بایدتلاش کرد تا انتقال مفهوم پیام و مطلب بر منبع خبر استوار شود.
۲۴٫ سابقه خبر یعنی توضیح دادن در خصوص گذشته و پیشینه خبر که معمولاً در پاراگراف آخر و پس از ارائه مطالب جدیدمی آید،
ذکر این سابقه کمک شایانی در درک بهتر خبر برای مخاطب خواهد داشت و برای اتصال سابقه به متن خبر از واژه‌های کلیشه‌ای نظیر گفتنی است، شایان‌ذکر است و … استفاده می‌شود.
۲۵٫ در نگارش خبر باید مقیاس‌های متری، میزان و بهای کالاها، درجه‌ها و درصدها، آمارها، رتبه‌ها، ساعت و تاریخ، روزها و صفحه کتاب‌ها و مانند آن را باید با عدد نوشت.
۲۶٫ شماره یک و کسر کمتر از یک را باید با حروف نوشت. (شماره‌های ۲ و ۱۰ را می‌توان هم با حرف و هم با عدد نوشت.)
۲۷٫ رعایت نشانه‌گذاری فارسی در تنظیم و نگارش خبر الزامی است.
ب) قواعد تیتر نویسی:
کم‌گوی و گزیده گوی چون در تا زاندک تو جهان شود پر
۲۸٫ تیتر جوهره و روح خبر و ماندگارترین قسمت خبر در ذهن مخاطب است. و باید خلاصه مهم‌ترین مطلب خبر باشد.
۲۹٫ تیترنویسی یکی از فنی‌ترین، حرفه‌ای‌ترین و درعین‌حال شیرین‌ترین کارهای تهیه خبر است. تیتر اگر اصولی و با علم به ویژگی‌های مخاطب و متناسب با موضوع انتخاب شود می‌تواند بسیاری از مخاطبین بی‌تفاوت نشریات را نیز جذب کند.
۳۰٫ تیتر جمله‌ای است که در خلاصه‌ترین شکل ممکن، قصد دارد پیامی مرتبط با متن خبر را به مخاطب منتقل کند.
۳۱٫ از تکرار کلمات در تیتر باید خودداری شود. همچنین در تیتر از کاربرد واژه‌های اضافی و توضیحی باید خودداری کرد.
۳۲٫ تیتر باید به گونه‌ای باشد که در آن به‌اندازه نیاز و فقط به مهم‌ترین عناصر شش‌گانه خبری اشاره شود.
۳۳٫ در نگارش تیتر باید از واژه‌های آشنا و رسا استفاده کرد.
۳۴٫ تیتر باید حتی‌الامکان با فعل به‌پایان رسیده و دارای مفهوم باشد.
۳۵٫ در تیتر نیاز به نقطه‌گذاری در پایان جمله نیست، ولی به کار بردن علائم سجاوندی در داخل تیتر اشکالی ندارد.
۳۶٫ تیتر باید کوتاه، جامع و مانع، مختصر و مفید، منطبق و هماهنگ باخبر، جاذب و جالب، روشن و دقیق، روان و سلیس و بدون ابهام باشد. ۳۷٫ تیتر نباید مبهم و شعاری باشد. همچنین از نگارش تیتر سؤالی و منفی باید پرهیز کرد
۳۸٫ در تیتر باید با کمترین واژ ه ها بیشترین معنی، مفهوم و پیام را بیان کرد.
۳۹٫ تیتر باید به‌گونه‌ای باشد که نوع، موضوع و ارزش‌های خبری را بیان کند.
۴۰٫ تیتر حتی‌المقدور نباید با قیدهای زمان و مکان شروع شود.
۴۱٫ تیتر را باید پس از تنظیم خبر نوشت.