میگرن عصبی چیست و چه علائمی دارد؟

زمانی که سردردهای شدید اپیزودیک و تکرارشونده را تجربه می‌کنید، به شما گفته می‌شود که ممکن است مبتلا به میگرن باشید؛ اما از نظر علمی میگرن چیست و به چه علت بروز پیدا می‌کند؟ آیا هر نوع سردردی را می‌توان میگرن دانست؟ این عارضه نیز همچون هر بیماری دیگری، نشانه‌ها و تشخیص‌های افتراقی خاص خود را دارد که باید آن‌ها را بشناسید. چنانچه عواملی که بررسی می‌شوند را در خود و یا نزدیکانتان مشاهده کردید، برای درمان و رفع این درد آزاردهنده حتماً به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به میگرن عصبی، علت ابتلا به میگرن و نحوهٔ درمان میگرن خواهیم پرداخت.

میگرن عصبی و علت بروز آن

میگرن عصبی را می‌توان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مغز و اعصاب دانست که به فراوانی در میان جمعیت دیده می‌شود و نشانهٔ اصلی آن، سردرد ضربان‌دار است.‌ این سردردها عمدتاً دوره‌های چندساعته‌ای هستند که به‌صورت برگشتی مجدداً ظاهر می‌شوند. با این حال انواع شدیدتر میگرن ممکن است تا چند روز هم ادامه داشته باشند. در ارتباط با تعداد دفعات بروز سردرد، باید گفت که این عدد ثابت نیست و در هر بیمار بسته به شدت میگرن متفاوت خواهد بود. اغلب بیماران بین ۲ تا ۴ بار در ماه دچار سردردهای شدید می‌شوند. در حالی که برخی ممکن است یک یا دو بار در سال این سردردها را تجربه کنند. همچنین درجات بالاتر تقریباً هر روز با سردردهای شدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

در بررسی علت بروز میگرن، به نظر می‌رسد نتایج شفافی وجود ندارد؛ اما گفته می‌شود حساسیت بیش از حد سلول‌های عصبی به دلیل اختلال در کانال‌های پتاسیمی، سبب عدم استراحت کافی نورون‌ها شده و به همین خاطر سردردهای شدید بروز پیدا می‌کنند. از سوی دیگر، برخی از علل به‌صورت محرک برای بروز میگرن عصبی عمل می‌کنند. مواردی که در ادامه بیان می‌شوند، چند علت ابتلا به میگرن هستند:

• استرس: استرس همیشه می‌تواند به‌عنوان یک عامل محرک در بروز بیماری‌ها نقش داشته باشد. تحقیقات نشان داده‌اند که استرس می‌تواند سبب بروز سردردهای میگرنی ناشی از اضطراب شود.
• کم خوابی: افرادی که به هر دلیلی کمتر از نیاز بدن می‌خوابند، مستعد ابتلا به میگرن هستند. این کم‌خوابی نیز می‌تواند به دلیل استرس و اضطراب باشد.
• تنش عضلانی: درنتیجهٔ اضطراب، بدن خود را در حالت آماده‌باش قرار می‌دهد و استراحت کافی برای هیچ ارگانی اتفاق نمی‌افتد. بروز تنش‌های عضلانی از دیگر پیامدهای استرس است که درنهایت منجر به بروز سردرد میگرنی می‌شود.
• سطح سروتونین: سطح سروتونین در مغز می‌تواند بسیاری از موارد را دست‌خوش تغییر کند. کاهش ناگهانی سطح سروتونین یکی از دلایل بروز سردردهای میگرنی است.

مراحل میگرن چگونه هستند؟

سردردهای میگرنی فازهای مختلفی دارند که یکی پس از دیگری بروز پیدا می‌کنند. انواع میگرن‌ها نیز می‌توانند براساس وجود یا عدم وجود برخی از این مراحل تعیین شوند. در ادامه علائم میگرن را در طبقه‌بندی موجود ارائه می‌کنیم:

• مرحلهٔ پرودروم: این مرحله بسیار قبل‌تر از بروز حمله‌های میگرنی دیده می‌شود. گفته شده که تقریباً ۶۰ درصد از افراد مبتلا به میگرن، چند ساعت و یا چند روز قبل از بروز میگرن، علائمی را تجربه کرده‌اند. ازجمله این موارد می‌توان حساسیت به نور و صدا، خستگی، تشنگی شدید، اسهال یا یبوست، بی‌اشتهایی و مواردی از این دست را نام برد.
• مرحلهٔ اورا: حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از کسانی که میگرن را تجربه می‌کنند، علائمی از اورا را نیز خواهند داشت. این مرحله قبل از بروز حمله دیده می‌شود؛ اما ممکن است حین سردرد نیز وجود داشته باشد. علائم فاز اورا عبارت‌اند از: مشاهدهٔ خطوط، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن پوست، نقاط کور، توهم، از دست دادن موقت بینایی و وِزوِز گوش.
• مرحلهٔ حملهٔ میگرن عصبی: این مرحله همان بروز سردرد است که اول به‌صورت مبهم شروع می‌شود و بعد به شکل یک درد ضربان‌دار در کل سر پخش می‌شود. گاهی ممکن است از یک سمت سر به سمت دیگر انتقال پیدا کند. عده‌ای از افراد همزمان با این سردردها، استفراغ را نیز تجربه می‌کنند.
• مرحلهٔ پست دروم: مرحلهٔ پست دروم پس از بروز حملهٔ میگرنی دیده می‌شود و می‌تواند تا یک یا چند روز ادامه‌دار باشد. علائم میگرن در این مرحله عبارت‌اند از: خستگی و کسالت، درد یا ضعف عضلانی، بدخلقی، بی‌اشتهایی و… .

انواع میگرن عصبی کدام‌اند؟

همان‌طور که گفته شد، میگرن نیز انواعی دارد که در افراد مختلف بروز پیدا می‌کنند. انواع میگرن عبار‌ت‌اند از:

• دسته‌ای از افراد مبتلا به میگرن عصبی که حدود یک‌چهارم کل بیماران را شامل می‌شوند، مرحلهٔ اورا را تجربه می‌کنند. این افراد مبتلا به نوعی از میگرن به نام میگرن پیچیده هستند. اورا می‌تواند یک نشانهٔ غیرقابل انکار برای میگرن باشد.
• میگرن کلاسیک رایج که در بسیاری از افراد دیده می‌شود، مرحلهٔ اورا ندارد. تشخیص این میگرن معمولاً سخت‌تر است، چون نشانهٔ قطعی برای آن وجود ندارد. با این حال حساسیت به نور و صدا و تشدید شدن درد ضربان‌دار با انجام فعالیت در این نوع میگرن دیده می‌شود.
• اگر اورا بدون سردرد بروز پیدا کند، میگرن خطرناکی را ایجاد می‌کند.
• میگرن عصبی همی پلژیک علائمی شبیه سکته مغزی دارد و می‌تواند همراه با سردرد نباشد. معمولاً در این نوع میگرن، یک سمت بدن ضعیف می‌شود.
• میگرن عصبی شبکیه اختلالات موقتی را در بینایی ایجاد می‌کند.
• میگرنی که بیش از ۱۵ روز در ماه بروز پیدا کند، یک میگرن مزمن است که باید تحت درمان مداوم قرار بگیرد.

نحوهٔ درمان میگرن

درمان میگرن عصبی شامل دو بخش اصلی درمان حملات کنونی سردرد و پیشگیری از حملات آینده است. روش‌های مختلفی برای درمان سردرهای تنشی و پالسی میگرن وجود دارد که پس از معاینه توسط پزشک، تعیین می‌شوند. برای آن‌که از خطرات میگرن عصبی نظیر سردردهای مداوم و غیرقابل درمان، تهوع و استفراغ مداوم، مشکلات گوارشی، افسردگی و… در امان بمانید، بهتر است در صورت بروز آن، سریعاً اقدام به درمان کنید. برای این کار حتماً به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرده و با اصلاح سبک زندگی، فرایند درمان میگرن را تسهیل کنید. شایان ذکر است که درمان میگرن بیشتر جنبهٔ کنترل کردن درد آن را دارد تا از خطرات میگرن دور بمانید. به نظر می‌رسد نمی‌توان درمان قطعی و صددرصدی برای این بیماری در نظر گرفت.

کلام آخر

اگر به‌صورت مداوم دچار سردرد می‌شوید، بهتر است حتماً تست‌های لازم برای تشخیص میگرن را انجام دهید. شایان ذکر است که هر سردردی را نمی‌توان میگرن دانست و به‌طورکلی این عارضه می‌تواند دلایل گوناگونی داشته باشد. با این حال در صورت داشتن علائم میگرن، لازم است حتماً با یک پزشک مشورت کنید.