استعدادهایی که در قلیان سراهای بوکان دود میشوند

همواره با پیشرفت علوم مختلف، افراد با به دست آوردن آگاهی نسبت به اطراف خود، سعی می‌کنند از مضرات دوری کرده و روش زندگی خود را اصلاح کنند، اما با این تفاسیر پاسخ به این پرسش کمی دشوار است «چرا هنوز قلیان در جمع‌های خانوادگی است؟»شهرستان بوکان از شهرهای تاریخی استان آذربایجان غربی است که با معضلات و مشکلات ریز و درشتی دست و پنجه نرم می کند، این شهرستان با وجود ظرفیت ها و پتانسیل بالای اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی اما در بسیاری از بخش ها همچنان مانده است.استعدادها و پتانسیل های بسیار بزرگی در این شهرستان در بین جوانان این مرز و بوم مشاهده می شود ولی همچنان جوانان بیکار زیادی را در خود گنجانده است که خود این معضل باعث ایجاد بیش از حد انواع سفره خانه ها و قلیانسراها در یک شهر به این کوچکی شده است.

نگاهی گذرا به یک معضل!

اکثر شهرستان های استان آذربایجان غربی از دیرباز شاهد قهوه خانه های پر از دود و هیاهویی بوده است که استعمال قلیان در آن امری عادی می بودهـ اما این مکان ها تا چند سال پیش تنها پذیرای افراد بزرگسال و پیرمردانی بود که در این مکان پر از دود و سرفه از خوشی و ناخوشی روزگار، از ورزش تا سیاست به فریاد سخن می گفتند.

در چند سال گذشته اما قضیه کمی متفاوتر از گذشته شده و نگرانی ها را در بین خانوارها بیشتر کرد. قهوه خانه های جدید که نام سفره خانه سنتی را برخود گذاشته اند با سر و وضعی اتو کشیده ، تمییز و مدرن در گوشه خلوت شهرها و حاشیه آنها همانند قارچ شروع به روییدن کردند.

مشتری های این سفره خانه ها نیز خاص آنها هستند، دیگر در آنها از پیرمردانی که بر اثر استعمال فراوان دخانیات دندانهایشان رنگ سیاه به خود گرفته اند، خبری نیست. اینجا پاتوق جوانان و نوجوانانی است که دسته دسته برای ساعاتی در این محیط مملو از دود به ظاهر با بوی مطبوع، گذران وقت کرده و آرام آرام زمینه های گمراهی خود و دوستاشان را فراهم می کنند!!

آمارهای کشوری نیز بنوعی تداعی کننده وضعیت استان درباره افراد دخانی می باشد، این آمارها حاکی از این است که ۱۵ درصد جوانان ۱۳ تا ۱۵ سال در کشور مصرف کننده قلیان هستند و سالانه در مجموع ۳۵ هزار ‏تن تنباکو در کشور دود می شود. همچنین بیش از ۷ درصد زنان نیز در کشور مصرف قلیان دارند.

این آمارها از این جهت نگرانی ها را بیشتر می کند که دخانیات بویژه قلیان اساس و عامل بسیاری از امراض خطرناک در انسان و کجروی های اجتماعی می باشد.پای درد و دل جوانان!

هر وقت به این مکان ها سری بزنید، ازدحام جوانان و نوجوانانی را خواهید دید که برای کشیدن قلیان به سفره خانه های سنتی و قهوه خانه ها آمده اند. پدیده ای که به طور چشمگیری همواره درحال فراگیرشدن است.

جوانانی که وقتی از دلایل حضورشان در چنین مکان هایی پرسیده می شود عموماً می گویند از بیکاری و برای گذراندن اوقات فراغت به چنین مکان هایی مراجعه می کنند و این درحالیست که حضور جوانان و نوجوانان در چنین مکان هایی می تواند زمینه ساز گرایش آنها به دیگر مسائل ناخوش ایند باشد.

در همین حال علی در این باره که چرا قلیان می کشد به خبرنگار ما گفت: چند بار دوستم تعارف کرد و بعد از آن هم هر چند وقت ۱ بار می کشم.

محمد دوست بغل دستی اش گفت: فومن از امکانات رفاهی و تفریحی بسیار ضعیفی برخوردار است و تنها محیطی که دلچسب است همین سفره خانه ها است.

وی اضافه کرد: اگر جوانان تفریح و سرگرمی داشته باشند سراغ دود و دم نمی روند . او خودش را برای ما مثال زد و گفت:مدت ها دنبال شغلی بودم که بتوانم خودم را با ان سرگرم کنم اما متاسفانه کار برای من جوانی که سربازی نرفته ام وجود ندارد!

این جوان شهرمان ادامه داد : تنها تفریحی است که حداقل هزینه را بین جوانان ایجاد می کند همین قلیان است و با این بیکاری چاره ای جز این را نداریم و مسئله مهم تر این است که چقدر در همین یک خیابان شهر میتوانیم گشت بزنیم؟روزهایی که هوا بارانی است باید در خانه بمانیم . در خانه ماندن هم اعصاب پولادین میخواهد که ما نداریم!!

مسئولین به فکر باشند!

آیا بهتر نیست مسئولین با نظارت بیشتر بر مکانهایی که قلیان می کشند، ایجاد مکانهای تفریحی مناسب و ایجاد اشتغال که یک امر مهم در جلوگیری از گسترش مراجعه جوانان به این گونه مکانها دارد؛ اهتمام بیشتری بورزند؟

ذکراین نکته جالب به نظر می رسد که با وجود نقدهایی در این زمینه به نظر می رسد برخی از مسئولین شهرستان مصرف قلیان را نشانه علاقه و رغبت مردم به سنت های قومی و بومی خویش و حفظ و حراست این سنت ها میدانند در حالی که هیچ توجیه عقلی برای حفظ عرف و سنت ناصحیح وجود ندارد و حفظ سلامتی شهروندان از حفظ سنت های ناصحیح مهم تر به نظر می رسد.

به راستی باید از مسئولین فرهنگی و شهری شهرستان بوکان پرسید که آیا هزینه ساخت چند فرهنگسرا در شهر در قیاس با هزینه هایی که برای جلوگیری از روی آوردن جوانان به اعتیاد و بزهکاری هزینه می شود صرف نظر از نتایج و بازخوردهای اجتماعی آن به چشم می آید؟ آیا نتایجی که ما را از داشتن نسلی پویا و هنرمند برخوردار می کند تا نسلی که درگیر مسائل و ناهنجاری های اجتماعی است را باید یکی دانست؟

به راستی باید پرسید آیا جوانی که با مبانی دینی و شعر و ادب آمیخته شده بیشتر به سمت بزهکاری و ناهنجاری های اجتماعی روی می آورد یا جوانی که به سمت مکان هایی مانند قلیان خانه ها و قهوه خانه ها کشیده می شود؟

نویسنده: