گزارش وزیر نفت به مردم در برنامه زنده تلویزیونی

بیژن زنگنه، وزیر نفت شامگاه شنبه (هفتم بهمن‌ماه) با حضور در برنامه زنده تلویزیونی «نگاه یک»، به ارائه گزارشی درباره تازه‌ترین دستاوردها و اقدام‌های صنعت نفت ایران در یک سال اخیر پرداخت.
وی با اشاره به بارش برف که بیشتر نقاط ایران را فرا گرفته، گفت: تمهیدات لازم برای تامین به‌موقع سوخت مورد نیاز مردم اندیشیده شده است و هم‌اکنون شرایط تولید گاز و شبکه گازرسانی ایران نسبت به پارسال وضع مطلوب‌تری دارد.
وزیر نفت گفت: این به معنی این نیست که از مردم درخواست نداشته باشیم در مصرف گاز صرفه‌جویی کنند، البته همکاران ما پیش‌بینی‌های لازم را برای تامین سوخت مایع کرده‌اند، بنابراین با پیش‌بینی‌هایی که از قبل در این باره انجام شده و همچنین صرفه‌جویی و ملاحظه از این وضع عبور می‌کنیم.

برخورداری ۹۱ درصد جمعیت ایران از نعمت گاز
زنگنه با اشاره به این‌که هم‌اکنون بیش از ۹۱ درصد کل جمعیت ایران به طور مستقیم از گاز طبیعی استفاده می‌کنند، یادآور شد: ۹۸ درصد جمعیت شهری و ۷۶ درصد جمعیت روستایی از نعمت گاز برخوردارند.
به گفته وزیر نفت، همه شهرها به جز چند شهر در استان سیستان و بلوچستان از نعمت گاز بهره‌مند هستند و شبکه داخلی گاز هم اکنون در شهرهایی مانند خاش، زابل، سراوان و مقداری هم در شرق هرمزگان در حال توسعه است.
وزیر نفت ادامه داد: البته با مجوز مجلس شورای اسلامی، مصوبه شورای اقتصاد و هماهنگی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با صرفه‌جویی در سوخت مایع، پروژه‌های گازرسانی را اجرا کردیم. در واقع با ارسال گاز به مناطق روستایی یا شهری دیگر به آنها نفت سفید یا گاز مایع نمی‌دهیم، از همین مابه التفاوت استفاده می‌کنیم و گازرسانی را انجام می‌دهیم.
وی ادامه داد: اگر بخواهیم به روستاهایی که هزینه علمک‌گذاری در آنها بالای ۶ میلیون تومان است، گازرسانی کنیم، دولت باید برای آن منابعی تامین کند.
وزیر نفت همچنین در زمینه توزیع سوخت مایع به نیروگاه‌ها گفت: سال ۹۲ حدود ۴۳ درصد مصرف سوخت نیروگاه‌ها مایع بود که امسال این میزان به زیر ۱۰ درصد می‌رسد. این در حالی است که در پنج سال اخیر مصرف سوخت نیروگاه‌ها سالانه  ۸ تا ۹ درصد اضافه شده است، اما با افزایش تولید گاز توانسته‌ایم سوخت مورد نیاز آن‌ها را تامین کنیم.

افزایش ۸۳ میلیون مترمکعبی تولید پارس جنوبی
وزیر نفت با اشاره به افتتاح ۶ فاز پارس جنوبی در فروردین ماه ۱۳۹۶ با حضور رئیس جمهوری، تکمیل این تعداد مگاپروژه را کار بزرگی دانست و گفت: تولید گاز شیرین از این ۶ فاز، ۱۵۰ میلیون مترمکعب در روز است و برای نخستین بار تولید ایران مقداری از قطر پیش افتاد.
به گفته زنگنه، ۱۱ فاز پارس جنوبی در دولت یازدهم افتتاح شد که با اجرای آنها نزدیک به ۳۰۰ میلیون مترمکعب در روز به تولید گاز ترش از میدان گازی پارس جنوبی اضافه شد که این رقم بیش از دوبرابر است.
وی درباره این که آیا ایران همچنان در تولید گاز از پارس جنوبی از قطر جلوست، تصریح کرد: اکنون از قطر جلو هستیم. البته قطر اجرای فازهای جدیدی را آغاز کرده است، اما ما همچنان در تولید از این میدان از آنها پیشی گرفته‌ایم.
وزیر نفت گفت: سال ۹۷ هم پنج فاز پارس جنوبی به بهره‌برداری می¬رسد و ۱۴۰ میلیون مترمکعب به تولید گاز ترش اضافه می‌شود. البته بخشی از فاز ۱۴ هم سال ۹۸ به مدار می‌آید. پس از آن هم باید منتظر تولید فاز ۱۱ پارس جنوبی باشیم که قرارداد توسعه آن با کنسرسیومی متشکل از توتال فرانسه، سی ان پی سی آی چین و پتروپارس ایران امضا شد.

افزایش تولید در میدان‌های مشترک نفتی
وی همچنین به افزایش تولید نفت خام در میدان‌های مشترک نفتی اشاره کرد و گفت: در دی‌ماه امسال تولید نفت خام از میدان‎های مشترک غرب کارون شامل میدان‌های یادآوران، یاران و آزادگان به ۳۰۵ هزار بشکه در روز رسید، این در حالی است که سال ۹۵ تولید از این میدان‌ها ۱۶۱ هزار بشکه در روز بود.
وزیر نفت با بیان این که برنامه مفصلی برای افزایش تولید نفت از میدان‌های مشترک غرب کارون داریم، افزود:‌ تا تیرماه ۱۳۹۷، ۵۰ تا ۶۰ هزار بشکه به تولید نفت میدان‌های غرب کارون اضافه می‌شود.
زنگنه گفت: تولید نفت میدان آذر که از پارسال آغاز شده بود، امسال به حدود ۳۰ هزار بشکه رسید و برداشت از لایه‌ نفتی پارس جنوبی به میزان بیش از ۲۰ هزار بشکه در روز هم امسال آغاز شد.

بسته‌ای جدید برای جلوگیری از افت تولید
زنگنه در ادامه این برنامه گفت: در حالی که تولید نفت و گاز میدان‌های مشترک ما افزایش یافته است، اما تولید دیگر میدان‌های نفتی ما افزایش نیافته و تولید برخی از این میدان‌ها کم شده است. زیرا ما در این سال‌ها جز در میدان‌های مشترک نفت و گاز که ترتیباتی برای سرمایه‌گذاری آنها اندیشیدیم، برای سرمایه‌گذاری در میدان‌های غیرمشترک کمبود منابع داشتیم و نتوانستیم نگهداشت تولید را به موقع انجام دهیم که این شرایط سبب کاهش رقم تولید می‌شود.
وزیر نفت گفت: اگر نتوانیم برای این مسئله تدبیری بیندیشیم، به‌طور حتم تولید ما در سال‌های آینده دچار افت می‌شود.
وی با بیان این که در بودجه ۹۷ منابعی برای جلوگیری از افت تولید در نظر گرفته نشده است، افزود: با این حال در نظر گرفته‌ایم با استفاده از منابعی یک طرح نزدیک به ۵.۵ میلیارد دلاری را برای نگهداشت تولید و بالا بردن تولید اجرا کنیم. این طرح را به شورای اقتصاد تحویل داده‌ایم و فکر می‌کنم به‌زودی در دستورکار قرار گیرد و اگر تصویب شود کار جدید و خوبی برای افزایش تولید نفت و جلوگیری از افت تولید است.

اجرای ۵ طرح پتروشیمی
وزیر نفت با اشاره به اجرای پنج طرح پتروشیمی از جمله فاز دوم پتروشیمی کاویان، تخت جمشید عسلویه و مروارید در سال ۹۶ که با حضور رئیس جمهوری افتتاح شدند، گفت: بخشی از این طرح‌ها برای تکمیل زنجیره ارزش بود.
زنگنه همچنین از افتتاح چند طرح مهم صنعت پتروشیمی شامل فاز سوم اوره و آمونیاک پتروشیمی پردیس، متانول کاوه و مرجان در پایان سال ۹۶ و همچنین سال ۹۷ خبر داد.

نخستین تولید فاز دوم ستاره تا پایان سال
زنگنه از دیگر طرح‌های مهمی که سال ۹۶ افتتاح شد، به فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس اشاره کرد و افزود: هم اکنون ۱۲ میلیون لیتر بنزین یورو ۴ در پالایشگاه ستاره تولید می‌شود که ان‌شاءالله تا پایان امسال نخستین تولید را از فاز دوم این پالایشگاه خواهیم داشت.
وی در مورد این که آیا با تولید این فاز، از واردات بنزین بی نیاز می‌شویم، پاسخ منفی داد و افزود: تولید خودرو تقاضای سوخت را افزایش می‌دهد. زمانی که سالی یک میلیون و ۱۰۰ تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید می‌کنیم،  تقاضای سوخت ۷ تا ۸ درصد بالا می‌رود که این رقم معادل حدود روزانه ۶ تا ۷ میلیون لیتر بنزین است.
زنگنه ادامه داد: البته با ورود فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سال آینده، وضع تولید متعادل می‌شود و زمانی که فاز سوم در اواخر سال آینده عملیاتی شود، وضع تولید سوخت در کشور مطلوب است که البته این‌ روند به تولید خودرو و میزان مصرف آنها و همچنین جایگزین کردن خودروهای فرسوده بستگی دارد.

صادرات روزانه ۲.۵ میلیون بشکه‌ای نفت
وزیر نفت با بیان این‌که افزایش برداشت از میدان‌های مشترک سبب افزایش صادرات شده است، گفت: در بخش نفت در میانگین ۱۰ ماه سال ۹۶، ۶۰ هزار بشکه افزایش صادرات نفت داشته‌ایم، هم‌اکنون صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران به بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
وی ظرفیت تولید نفت ایران را زیر ۴ میلیون بشکه در روز اعلام کرد و گفت: هدف‌گذاری انجام شده در برنامه برای تحقق ظرفیت تولید روزانه ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام است، اما اگر منابع داشته باشیم می‌توانیم بالاتر از این رقم هم ظرفیت تولید ایجاد کنیم.
زنگنه با بیان این‌که مذاکرات ما با شرکت‌های خارجی در جریان است، گفت: چنانچه مذاکرات را بتوانیم به نتیجه برسانیم ظرفیت افزایش تولید به بالای یک میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه می‌رسد، منتها کار دشواری است، زیرا بخشی از این کار به ما بر می‌گردد و بخشی هم به فضای داخلی و سیاسی بین‌المللی.
وی همچنین درباره صادرات گاز گفت:‌ امسال صادرات اقتصادی و تجاری به عراق آغاز شد که هم اکنون به ۱۲ تا ۱۳ میلیون مترمکعب در روز رسیده است، به ترکیه هم طبق روال ۳۰ میلیون مترمکعب در روز گاز صادر می‌کنیم.
زنگنه درباره دریافت پول فروش نفت نیز گفت: اکنون هیچ پولی از فروش نفت ایران مسدود نمی‌شود و همه مبالغ محموله‌های صادراتی نفت خام ایران  به حساب‌های بانک مرکزی واریز می‌شود. در برخی کشورها مانند کره جنوبی و مقدار کمتری چین در انتقال پس از وصول مشکل داریم، زیرا بانک‌های غیرتجاری آنها به دلایلی محدودیت‌هایی برای بانک‌های تجاری ایجاد می‌کنند که عمدتا سیاسی است.
زنگنه گفت: در واقع ما در برخی نقاط در انتقال پول مشکل داریم که مجبور می‌شویم برای انتقال آن، هزینه پرداخت کنیم و این موضوع ارتباطی به وزارت نفت ندارد، زیرا به نظرم هنوز روابط بانکی ما گرفتار تحریم‌های غیرهسته‌ای است که به نوعی تحریم‌های اولیه و فشار آمریکاست.

وزارت نفت و نفتکش سانچی
وی درباره حادثه نفتکش سانچی و جایگاه وزارت نفت در این حادثه، گفت:‌ پیش از هر موضوعی از وقوع این حادثه بسیار متاسفم. وزارت نفت با شرکت ملی نفتکش جز این‌که صندوق بازنشستگی نفت چند درصدی از سهام این شرکت را دارد، هیچ ارتباطی ندارد. زیرا اصل سهام این شرکت به سازمان تامین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشوری که هر دو زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هستند، تعلق دارد. البته زمانی شرکت ملی نفتکش زیرنظر وزارت نفت بود که با خصوصی‌سازی یا خصولتی‌سازی انجام شده، سهام آن واگذار شد.
زنگنه ادامه داد: ما به عنوان یک ایرانی از این حادثه بسیار متاثر شدیم، اما نمی‌دانم چرا خیلی‌ها گفتند وزارت نفت کجاست، شاید از آنجا که عنوان نفتکش را دارد، اما جاهای بسیار دیگری هم نفتکش دارند.

مناقصه‌های قرارداد توسعه فاز ۱۱ برگزار شده است
وزیر نفت درباره قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و تعهدات توتال گفت: در قرارداد توسعه فاز ۱۱ گفته‌ایم اگر در ظرف یک سال و نیم مجموع کنسرسیوم ۵۰۰ میلیون دلار هزینه نکنند ما مجاز هستیم قرارداد را لغو کنیم و هیچ مبلغی هم به آنها پرداخت نشود. هم اکنون شواهدی وجود ندارد که آنها بخواهند کنار روند، زیرا همه مناقصه‌های فاز نخست جز حفاری طبق زمانبندی انجام شده است و همه برنده‌ها هم مشخص شده‌اند.
وزیر نفت ابراز امیدواری کرد ظرف ۱۵ تا ۲۰ روز آینده همه قراردادهایی که نزدیک یک میلیارد دلار است و بیشتر برنده‌های آنها هم شرکت‌های ایرانی هستند ابلاغ و فعال شوند.
وی افزود: بیش از ۸۰ درصد ارزش قراردادها به ایرانی‌ها واگذار می‌شود که در عمل واگذاری قرارداد به شرکت‌های ایرانی به معنای انتقال فناوری است.

یک سنت نفت صادراتی جابه‌جا نمی‌شود
وزیر نفت با تأکید بر این که آنچه مهم است عدد صادرات است، گفت: امروز یک سنت نفت صادراتی و میعانات گازی جابه‌جا نمی‌شود و دستگاه‌های حاکمیتی بر این‌ها نظارت می‌کنند و من مرتب گزارش آن را به سران سه قوه و دستگاه‌های نظارتی و کمیسیون‎های مجلس ارائه می‌کنم و مغایرتی در این‌ها وجود ندارد.
وی با اشاره به این‌که همه پول براساس قانون از حساب‌های شرکت در خزانه عملیاتی و واریز شده است، گفت: بحث‌های فنی و دقیق بین ما و دیوان محاسبات فراوان است. این موضوعات وقتی در سطح مردم مطرح می‌شود، ممکن است مردم آن استنباطی را  که من و دیوان محاسبات از ادبیات فنی حسابرسی داریم، نکنند و این جایی است که مشکل ایجاد می‌شود.
زنگنه افزود: آنچه ناراحت‌کننده است این‌که مردم ما طوری تلقی کنند که گویی مبالغ عظیمی از منابع کشور که باید واریز می شده، انجام نشده، یا پولی باید صرف هزینه‌های اصلی کشور می‌شده و نشده که واقعا اینطور نیست. انتظار داشتم این مسائل از سوی کمیسیون انرژی، کمیسیون برنامه و بودجه یا دیوان محاسبات یا رئیس مجلس مطرح و رسیدگی شود. این موضوعات همه روال قانونی دارد و پیگیری می‌شود.

تخلف مالی در مدیریت اکتشاف از اختلاس بدتر است
زنگنه در پاسخ به پرسشی درباره تخلف ۱۰۰ میلیارد تومانی در مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت، گفت: این کار از اختلاس بدتر است، زیرا در اختلاس، حجمی از پول توسط فردی در محلی غیر از محل اصلی خود، هزینه می‌شود، اما در این تخلف، فرد ظاهرالصلاحی از سال ۸۸ تاکنون به مرور اقدام به برداشتن پول از محل خزانه و همچنین از محل سپرده‌هایی کرده که دیگر شرکت‌ها نزد شرکت ملی نفت ایران داشته‌اند.
وزیر نفت با بیان این‌که قوه قضائیه و نیروهای امنیتی در تعقیب فرد متخلف هستند، ادامه داد: این شخص در طول سال‌های گذشته به بهانه مشکلات مالی، از همکارانش مقدار زیادی پول قرض کرده بود تا به وی شک نکنند، سرانجام مدیر حسابداری مدیریت اکتشاف متوجه این تخلف می‌شود و از وی توضیح می‌خواهد که این شخص بلافاصله فرار می‌کند.
زنگنه اظهار کرد: این فرد شایعه حضورش در کانادا را به این دلیل عنوان کرده که دستگاه امنیتی ایران به دنبالش نگردد اما من معتقدم او باید در اطراف ما باشد. از آنجا که ایران با برخی کشورها قرارداد استرداد مجرمان دارد، این موضوع باید پیگیری شود.
وزیر نفت درباره اقدام‌های انجام شده برای حل این پرونده تخلف مالی، توضیح داد: من برخی افراد مقصر را برکنار کرده‌ام، قوه قضائیه نیز اقدام به بازداشت افراد مظنون و انجام بازجویی‌های فنی کرده تا مشخص شود آیا فرد در این تخلف تنها بوده یا خیر؟!
زنگنه تصریح کرد: بدترین فسادها این است که وقتی صورت وضعیت یک پیمانکار  را می‌دهند از وی پول بگیرند یا وقتی با یک پیمانکار قرارداد امضا می‌شود از او پول بگیرند، این‌ها در حساب و کتاب‌های هیچ حسابرس و بازرسی نیست و فقط دستگاه‌های امنیتی می‌توانند آنها را پیدا کنند.

بهره‌برداری از اسکله صادرات نفت جاسک
وزیر نفت با اشاره به برگزاری مناقصه‌های پروژه‌ احداث پایانه نفتی جاسک گفت: مناقصه‌های مربوط به ساخت خطوط لوله این پروژه برگزار و پیمانکاران آن که سه شرکت لوله‌سازی ایرانی هستند، مشخص شدند، همچنین قرارداد این بخش از پروژه جاسک امضا شد و در انتظار گشایش اعتبارات اسنادی (LC) هستیم.
به گفته وی، مناقصه ساخت مخازن این پروژه با ظرفیت ۱۰ میلیون بشکه نیز برگزار شده است. پیمانکار این بخش نیز به احتمال زیاد ایرانی است و قرارداد به صورت BOT خواهد بود، همچنین مناقصه بخش لوله‌گذاری این پروژه نیز ظرف یک یا دو ماه آینده برگزار می‌شود.
وزیر نفت با یادآوری این‌که رئیس‌جمهوری تاکید کرد که تا پایان سال ۹۸ بخش اصلی احداث خط لوله این پروژه تکمیل شود، افزود: امیدواریم افزون بر احداث خط لوله، بخشی از مخازن نیز تا تاریخ یادشده آماده شود.
به گفته زنگنه، تلاش بر آن است که تا پایان سال ۹۸ اسکله صادراتی پایانه جاسک فعال شود.

امیدی به شریکان زنجانی نیست
وزیر نفت درباره بازگشت پول‌های محکوم نفتی گفت: زمانی اعلام کردند که ۲ میلیارد یورو را پس می‌دهند، چندی پیش گروهی به دستگاه اطلاعاتی و قوه قضاییه مراجعه کردند و ما سه نهاد با هم نشست‌هایی داشتیم، با وجود این‌که از نظر ما احتمال تحقق این موضوع یک درصد هم نبود، اما پذیرفتیم که با این فرد که یک تاجیکستانی است و به ایران رفت‌و‌آمد دارد، صحبت‌هایی داشته باشیم اما تا به امروز همچنان پولی دریافت نکرده‌ایم.
زنگنه با بیان این‌که معتقد نیستم پولی وجود دارد، اظهار کرد: دیدگاه دیگران نیز به این نظر نزدیک است، البته مسئولان قضائی در این زمینه بسیار جدی هستند تا جایی که وقتی فرد متخلف اعلام کرده بود حاضر است ۲ میلیارد یورو را بدهد و آزاد شود، قوه قضاییه این موضوع را نپذیرفته و به وی اعلام کرده است که این پرونده تنها بخشی از تخلفات اوست.
وی تصریح کرد: ما دادخواستی داده‌ایم برای مطالبه ۱,۵ میلیارد یورو دیگر از شخص محکوم شده، باید پرونده دوباره به دادگاه ارجاع شود.

فارغ التحصیلان نفتی در پروژه‌های صنعت نفت
وزیر نفت در پاسخ به پرسش دوباره مجری برنامه «نگاه یک» درباره تعیین وضع و استخدام فارغ التحصیلان دانشگاه صنعت نفت، گفت: مگر قرار است هر کسی در حوزه نفت آموزش ببیند در وزارت نفت استخدام شود؟ آیا فردی در این باره از ما سوال می‌کند؟
زنگنه ادامه داد: ما به دانشجویان تحصیلکرده در بخش نفت نیاز داریم، اما نه در وزارت نفت و به عنوان کارمند استخدامی بلکه به عنوان مجموعه‌ای که در خدمت طرح‌ها و بهره‌برداری صنعت نفت به عنوان بخش غیردولتی فعالیت کنند.
وزیر نفت در بخش پایانی سخنان خود بر پایبندی به وعده‌اش درباره شرایط کارکنان قرارداد موقت صنعت نفت تاکید کرد و گفت: از ابتدای اردیبهشت ماه ۹۷ تغییراتی را برای بهبود وضع معیشتی کارکنان مدت موقت خواهیم داشت.