پنج شنبه ۹ فروردین ۱۴۰۳

#خنجر_از_پشت / ایران در جنگ نیست

خیلی ها می گویند ایران در جنگ نیست پس چرا پول ایران سقوط می کند و معتقد هستند اینها به #خنجر_از_پشت بر می گردد. تورم های لجام #گسیخته و غیرقابل مهار طی یک قرن گذشته بارها (بیش از 50 بار) در اقتصادهای مختلف سراسر جهان مشاهده شده اند. در این شرایط ارزش پول ملی به

اختصاصی کرونا

کد خبر : 44183
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۱ مرداد ۱۳۹۷ - ۱۰:۲۹

کرونا :

#خنجر_از_پشت / ایران در جنگ نیست

خیلی ها می گویند ایران در جنگ نیست پس چرا پول ایران سقوط می کند و معتقد هستند اینها به #خنجر_از_پشت بر می گردد.

تورم های لجام #گسیخته و غیرقابل مهار طی یک قرن گذشته بارها (بیش از 50 بار) در اقتصادهای مختلف سراسر جهان مشاهده شده اند. در این شرایط ارزش پول ملی به شدت افت کرده و دارندگان آن ها “دست خالی” می‏ مانند. هرچند در بیشتر مواقع این کشورهای در حال توسعه هستند که با چنین بحران هایی مواجه می‏ شوند، مانند کشورهای آمریکای لاتین در دهه 1980، اما حتی برخی از بزرگترین اقتصادهای امروز جهان مانند چین، آلمان و فرانسه نیز دوره هایی از ابر تورم را تجربه کرده اند.

جنگ را می‏توان اصلی ترین عامل شکل گیری ابر تورم ها نامید چرا که به شدت به #دارایی های #سرمایه ای یک اقتصاد آسیب می‏ رساند و تولید را کاهش می‏دهد اما تنها دلیل ایجاد ابر تورم ها جنگ ها نبوده اند و در بسیاری از مواقع سیاست های پولی و مالی نادرست نیز در بحران های تورمی نقش ایفا کرده اند.

9 #ابرتورم #تاریخ:

مجارستان: آگوست 1945 تا جولای 1946

نرخ تورم #روزانه: 207 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 15 ساعت

ماجرا چه بود؟ مجارستان در اثر جنگ جهانی دوم از نظر اقتصادی به طور کامل ویران شده بود چرا که این کشور ناخواسته در منطقه جنگی قرار داشت و در اثر درگیری ها 40 درصد از دارایی سرمایه ای آن از بین رفته بود. همچنین مجارستان در این دوران کالاهای زیادی را تولید و در اختیار آلمان قرار داده بود  اما آلمانی ها هرگز پول آن کالاها را پرداخت نکرده بودند. به همین خاطر بدهی ها در مجارستان رشد چشمگیری یافت.

هنگامی که مجارستان در سال 1945 با متفقین قرارداد صلح امضا کرد متحد شد تا غرامت هنگفتی را بپردازد که معادل 25 تا 50 درصد بودجه این کشور در دوره ابرتورم بود.

در همین حال متفقین نیز نقش زیادی در سیاست های پولی این کشور ایفا می‏ کردند. کارشناسان بانک مرکزی مجارستان هشدار می‏دادند که چاپ پول برای پرداخت بدهی ها به سرانجام مناسبی دچار نخواهد شد اما شوروی که بر کمیسیون متفقین در مجارستان غلبه داشت به این هشدارها بی توجهی نشان داد. البته برخی نیز ادعا می‏کنند که اتحاد جماهیر شوروی قصد داشت تا با ایجاد ابرتورم در مجارستان طبقه متوسط این کشور را نابود کند تا بتواند سلطه بلند مدت خود بر مجارستان را راحت تر حاکم کند.

زیمبابوه: مارس 2007 تا نوامبر 2008

نرخ تورم روزانه: 98 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 25 ساعت

ماجرا چه بود؟ ابرتورم زیمبابوه در اثر دوره ای طولانی از کاهش تولیدات اقتصاد رخ داد که آن نیز در اثر اصلاحات ارضی در سال های 2000 و 2001 که توسط رابرت موگابه، رئیس جمهور زیمبابوه، انجام شده بود پدید آمد.

در این اصلاحات زمین های کشاورزی بسیاری از سفیدپوستان مصادره شد و در اختیار سیاهان قرار گرفت اما نتیجه این بازتوزیع ثروت کاهش 50 درصدی تولید طی 9 سال بعدی بود. اصلاحات سوسیالیستی و همچنین درگیر شدن در جنگ داخلی کنگو که فشار بسیاری بر بودجه دولت زیمبابوه وارد ساخت، اقتصاد زیمبابوه را به سوی بحران سوق دادند. به خصوص اینکه بسیاری از شهروندان زیمبابوه ای در طی دوران حکومت موگابه این کشور را ترک کردند و در نتیجه درآمدهای مالیاتی دولت نیز رو به کاهش نهاده بود. به همین خاطر دولت زیمبابوه تلاش کرد تا کسری مالی خود را از طریق سیاست های پولی انبساطی و در واقع چاپ پول جبران کند، اقدامی که به سقوط شدید ارزش پول این کشور انجامید.

یوگسلاوی: آوریل 1992 تا ژانویه 1994

نرخ تورم روزانه: 65 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 34 ساعت

ماجرا چه بود؟ یوگسلاوی در زمانی که اتحاد جماهیر شوروی در اوج قرار داشت نقش مهمی در مناسبات بین المللی داشت و یکی از بازیگران ژئوپلیتیک در ارتباط میان شرق و غرب بود. اما سقوط شوروی ضربه شدیدی به جایگاه بین المللی یوگسلاوی وارد ساخت و پس از آن حزب کمونیست حاکم بر کشور نیز در نهایت تحت همان فشاری قرار گرفت که کمونیست های شوروی تجربه کرده بودند. فشاری که به تجزیه یوگسلاوی به چندین کشور انجامید و جنگ هایی نژادی را در منطقه رقم زد.

درس های یک هشتک برای خاتمی
دنبال کنید

طی این فرآیند، تجارت میان کشورهایی تازه استقلال یافته که پیش تر عضو یوگسلاوی بودند به شدت سقوط کرد و در نتیجه تولید صنعتی نیز افت چشمگیری را تجربه کرد. در همین زمان تحریم های بین المللی نیز علیه صادرات یوگسلاوی به کار گرفته شد که در نتیجه فشار مضاعفی را بر تولیدات این کشور وارد ساخت.

جمهوری فدرال یوگسلاوی که تازه شکل گرفته بود برخلاف کشورهای دیگر تازه استقلال یافته مانند کرواسی و صربستان، بخش زیادی از نظام بوروکراتیک گسترده خود را حفظ کرد و در این بخش دست به اصلاحات نزد. همین اقدام نقش زیادی در رشد کسری بودجه فدرال داشت و در نهایت در تلاش برای پرداخت پولی اینگونه بدهی ها، بانک مرکزی کنترل خود را فرآیند خلق پول را از دست داد و ابرتورم ایجاد شد.

آلمان: آگوست 1922 تا دسامبر 1923

نرخ تورم روزانه: 21 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 3 روز و 17 ساعت

ماجرا چه بود؟ ابرتورم آلمان در اوایل دهه 1920 یعنی چند سال پس از شکست این کشور در جنگ جهانی نخست رخ داد. پس از جنگ، آلمان مجبور بود که غرامت سنگینی را به کشورهای پیروز بپردازد تا هزینه های تحمیل شده به آن ها در دوران جنگ را جبران کند.

از سوی دیگر آلمان اجازه نداشت که بدهی های بین المللی خود را با ارز کشور خودش بپردازد و در نتیجه مجبور بود برای پرداخت این بدهی ها، مارک آلمان را در بازارهای بین المللی به ارزهای خارجی تبدیل کند. مارک آلمان که در دوران جنگ نیز بخشی از ارزش خود را از دست داده بود با سیاست های دولت این کشور برای خرید ارز بین المللی بیش از پیش تضعیف شد و با سرعت خیره کننده ای شروع به سقوط کرد.

سیاست آلمان در چاپ اسکناس به گونه بود که در زمان اوج تورم بیش از ۳۰ کارخانه کاغذسازی ، 150 چاپخانه و 2000 ماشین چاپ به طور شبانه روزی مشغول چاپ اسکناس بودند.

یونان: مه 1941 تا دسامبر 1945

نرخ تورم روزانه: 18 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 4 روز و 6 ساعت

ماجرا چه بود؟ توازن بودجه یونان از 271 میلیون دراکما (واحد پول یونان) مازاد در سال 1939 به 790 میلیون دراکما کسری در سال 1940 رسید که عامل آن آغاز جنگ جهانی دوم و در نتیجه سقوط شدید تجارت خارجی بود.

وضعیت مالی یونان به اندازه کافی وخیم بود اما حمله متحدین به این کشور در اواخر سال 1940 اوضاع را بدتر هم کرد. هزینه هایی که دولت دست نشانده متحدین در این کشور به بار آورد، که حمایت از 400 هزار سرباز نیروهای متحدین بخشی از آن بود، بر شدت بحران مالی یونان افزود. علاوه بر این، درآمد ملی یونان نیز از 67.4 میلیارد دراکما در سال 1938 به 20 میلیارد دراکما در سال 1942 رسید که در نتیجه آن درآمدهای مالیاتی نیز افت چشمگیری را تجربه کردند.

به همین خاطر یونان به چاپ پول و سیاست های پولی انبساطی روی آورد تا بدهی های خود را پرداخت کند. اقدامی که ابرتورم را در این کشور رقم زد.

چین: اکتبر 1947 تا می 1949

نرخ تورم روزانه: 14 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 5 روز و 8 ساعت

ماجرا چه بود؟ پس از جنگ جهانی دوم چین در آتش جنگ داخلی می‏سوخت. ملی گرایان و کمونیست ها برای کنترل کشور مشغول نبرد بودند و در همان زمان هر کدام از طرفین درگیر نیز واحد پولی مخصوص به خود را معرفی کرده بودند و از آن بهره می‏گرفتند.

واحد پولی کشور یکی از اصلی ترین حوزه های نبرد میان نیروها بود و در این “جنگ پولی” علاوه بر دو گروه چینی که تلاش داشتند واحد پولی طرف دیگر را تضعیف کنند، دولت ژاپن نیز نقش ایفا می‏کرد.

در این میان ملی گرایان با کسری مالی هنگفتی مواجه شدند و برای جبران به چاپ اسکناس روی آورد. به خصوص اینکه استاندارد نقره برای پول چین نیز از سال 1935 کنار گذاشته شده بود و به همین خاطر محدودیتی برای چاپ اسکناس توسط ملی گرایان وجود نداشت.

در همان زمان بانک مرکزی تایوان نیز به عرضه شدید پول روی آورد و در نتیجه تایوان نیز تجربه ابرتورم را از سر گذراند.

سهم اصلاح طلبان در کاهش مشارکت چقدر است؟
دنبال کنید

پرو: جولای 1990 تا آگوست 1990

نرخ تورم روزانه: 5 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 13 روز و 2 ساعت

ماجرا چه بود؟ پرو در نیمه دوم قرن بیستم نبردی طولانی با تورم را تجربه کرد. طی نیمه نخست دهه 1980، فرناندو تری رئیس جمهور پرو بود و این کشور سیاست هایی ریاضتی را به کار گرفت که توسط کارشناسان صندوق بین المللی پول (IMF) و در واکنش به بحران مالی منطقه آمریکای لاتین در اوایل آن دهه تجویز شده بود. البته گفته می‏شود که دولت “تری” اگرچه در ظاهر نشان می‏داد که در حال اجرای سیاست های مورد نظر صندوق بین المللی پول است اما در عمل تعهد چندانی به این سیاست ها نشان نمی‏داد. در همان زمان اقتصاد پرو با رکود مواجه بود و سیاستمداران این کشور نیز صندوق بین المللی پول را عامل همه مشکلات اقتصادی موجود معرفی می‏کردند.

همین روند باعث شد تا آلن گارسیا بتواند در انتخابات سال 1985 به عنوان رئیس جمهور انتخاب شود چرا که گارسیا وعده داده بود که در مقابل سیاست های ریاضتی خواهد ایستاد.

گارسیا پس از رسیدن به قدرت اصلاحات اقتصادی پوپولیستی را به کار گرفت که تنها نتیجه آن تضعیف اقتصاد پرو و از بین رفتن اعتبار این کشور در بازارهای مالی بین المللی بود.

در نتیجه دولت پرو با کمبود دسترسی به منابع مالی بین المللی مواجه شد آن هم در شرایطی که اقتصاد این کشور رو به زوال بود. در نتیجه تورم در پرو که همواره زیاد بود بازهم بیشتر شد و مصرف کنندگان این کشور دوره ای از ابرتورم را تجربه کردند.

فرانسه: می 1795 تا نوامبر 1796

نرخ تورم روزانه: 5 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 15 روز و 2 ساعت

ماجرا چه بود؟ انقلاب فرانسه در سال های 1799-1789 پس از دوره ای به سرانجام رسید که فرانسه بدهی های هنگفتی را به خاطر درگیر بودن در جنگ های مختلف از جمله نبرد برای استقلال آمریکا از بریتانیا به بار آورده بود. یکی از اصلی ترین سیاست های اقتصادی فرانسه انقلابی، ملی کردن زمین هایی بود که پیشتر به کلیسای کاتولیک تعلق داشتند. در آن زمان کلیسا هدف خوبی برای مصادره اموال محسوب می‏شد چرا که این نهاد زمین های بسیاری را در اختیار داشت اما در دولت انقلابی فرانسه نفوذ چندانی نداشت و از توان مقابله علیه مصادره اموال بی بهره بود. دولت سپس شروع به پذیرش تعهدات مالی با پشتوانه زمین های مصادره شده کرد اما میزان تعهدات کاغذی صادر شده از ارزش زمین ها فراتر رفت و پس از آن بود که ارزش آن ها شروع به افت شدیدی کرد و ارزش زمین به شدت بالا رفت.

نیکاراگوئه: ژوئن 1986 تا مارس 1991

نرخ تورم روزانه: 4 درصد

دوره زمانی دو برابر شدن قیمت ها: 16 روز و 10 ساعت

در سال 1979 نیکاراگوئه شاهد انقلاب بود که در نتیجه آن کمونیست ها به قدرت رسیدند. در همان زمان اوضاع منطقه نیز چندان مساعد نبود چرا که اقتصاد جهانی را رکود مواجه شد  و بحران مالی نیز آمریکای لاتین نیز باعث شد که بسیاری از کشورهای منطقه زیر بار بدهی های سنگین بروند.

اقتصاد نیکاراگوئه از انقلاب نیز آسیب زیادی دید به طوری که تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور طی سال های 1978 تا 1979 به میزان 34 درصد کاهش یافت.

هنگامی که کمونیست ها به قدرت رسیدند بخش بیشتر اقتصاد کشور را ملی کردند، اقدامی که بر نابسامانی های اقتصادی افزود و فرآیند بهبود اقتصاد را با مشکلات بیشتری مواجه ساخت.

در مواجهه با این معضل، دولت نیکاراگوئه به سیاست های مالی انبساطی گسترده و همچنین گرفتن وام های خارجی برای رونق بخشیدن به اقتصاد و افزایش تقاضای داخلی روی آرود.

این هزینه ها در کنار هزینه های مربوط به نبرد با مخالفان سیاسی دولت را در شرایط اقتصادی سختی قرار داد.

در حالی که کنترل شدید بازار سرمایه و ثابت نگه داشتن نرخ ارز باعث شد تا برای چند سال نرخ تورم ثابت باقی بماند اما اصلاحات اقتصادی سال 1985 که چنین سیاست هایی را کنار گذاشته بود باعث شد تا تورم سرکوب شده ناگهان فوران کرده و کشور وارد دوره ای از تورم لجام گسیخته شود.

#خنجر_از_پشت

نویسنده:

برچسب ها :

ناموجود

همسو با خبر روز

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.

logo-samandehi